Sáng kiến kinh nghiệm Cách dạy tốt bài thơ Viếng lăng Bác

Ngữ văn là một môn học thuộc nhóm khoa học xã hội, có tầm quan trọng rất lớn trong việc giáo dục tư tưởng, quan điểm, tình cảm cho học sinh. Đây cũng là môn học góp phần hình thành nên những kiến thức cơ bản và quan trọng về hình thành nhân cách con người, chuẩn bị cho các em một hành trang để bước vào đời hoặc học lên những bậc học cao hơn. Đó cũng chính là chiếc chìa khóa mở cửa cho tương lai.

 Nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy - học môn Ngữ văn nói chung và Ngữ văn lớp 9 nói riêng, đồng thời phát huy cao hơn nữa hiệu quả trong giảng dạy theo tinh thần đổi mới sách giáo khoa và quan điểm tích hợp là vấn đề cần được quan tâm nhất hiện nay. Bởi tích hợp là một xu thế phổ biến trong dạy học hiện đại, là một khái niệm rộng, ở mỗi lĩnh vực khoa học khác nhau cũng được hiểu và ứng dụng khác nhau. Trong dạy học, tích hợp được hiểu là sự phối kết hợp các tri thức một số môn học có những nét chính, tương đồng vào một lĩnh vực chung, thường là quanh những chủ đề, những kiến thức nguồn.

 

docx21 trang | Chia sẻ: Mạc Dung | Ngày: 06/12/2023 | Lượt xem: 153 | Lượt tải: 0Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Cách dạy tốt bài thơ Viếng lăng Bác", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ào, biết ơn, kính trọng Bác Hồ- lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, để từ đó giáo dục học sinh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
 *Địa lí: Học sinh hiểu thêm về vị trí địa lí lăng Bác Hồ - để học sinh có dịp đến thăm.
 *Âm nhạc: Giúp học sinh cảm nhận được lời ca, giai điệu mượt mà đằm thắm, cảm động , sâu lắng qua bài hát "Viếng lăng Bác" (Phổ nhạc Hoàng Hiệp, thơ Viễn Phương, Ca sĩ Bảo Yến.)
 2. Kĩ năng:
 - Đọc diễn cảm một bài thơ hiện đại.
 - Bao quát toàn bộ tác phẩm, thấy được mạch cảm xúc trong bài thơ.
 - Tìm hiểu một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu, từ đó thấy được giá trị nghệ thuật của chúng trong bài thơ.
 - Giúp học sinh nắm được và vận dụng kiến thúc liên môn để hiểu được vẻ đẹp của tác phẩm.
 3. Thái độ: 
 - Giáo dục ý thức tình cảm, lòng biết ơn Chủ Tịch Hồ chí Minh và các anh hùng đã hi sinh, nhân thức đúng đăn sâu sắc tư tưởng Bác Hồ.
 B. CHUẨN BỊ:
 Giáo viên: - Phần mềm dạy học( Powerpoint )
 - Tư liệu kiến thức liên môn
 - Bài hát "Viếng lăng Bác" (Phổ nhạc Hoàng Hiệp, thơ Viễn Phương, Ca sĩ Bảo Yến.), Bác Hồ một tình yêu bao la”( Nhạc và lời Thuận Yến)
 Học sinh: - Chuẩn bị bài mới
 C. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1. Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ : Đọc thuộc lòng bài thơ “ Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải và nêu cảm nhận chung về bài thơ?
3 . Bài mới: 
- Giáo viên giới thiệu: Các em hãy cùng xem một đoạn video clip: (Mở băng “Bác Hồ một tình yêu bao la”) ( Nhạc và lời Thuận Yến )
 Có lẽ hơn một thế kỉ qua những vần thơ hay nhất, đẹp nhất, những lời ngợi ca thành kính nhất của tất cả các nghệ sĩ đều dành cho Bác Hồ kính yêu của chúng ta-Người là hiện thân của đất trời hoa trái cho mãi muôn đời sau. Người mất đi là một tổn thất vô cùng to lớn của dân tộc ta và cho cả nhân loại .Vẫn nằm trong mạch cảm xúc ấy nhà thơ Viễn Phương đã rất thành công với bài thơ “Viếng Lăng Bác” bởi đã nói lên được tất cả cảm xúc của người dân Việt Nam đối với Bác Hồ kính yêu.
 Tiết học hôm nay chúng ta cùng đi tìm hiểu về bài thơ 
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Kiến thức cần đạt
Giáo viên chiếu chân dung Viễn Phương
Học sinh quan sát chân dung
Giáo viên: Em hãy nêu những nét chính nhà thơ Viễn Phương?
Giáo viên: Đặc điểm thơ Viễn Phương và các tác phẩm chính của ông ?
Giáo viên: Em hãy nêu hoàn cảnh sáng tác bài thơ?
Giáo viên: Tích hợp với môn lịch sử trình chiếu phim tư liệu cảnh trước lúc Bác ra đi. 
 (Xem lại năm Bác mất) 2/9/1945 Bác Hồ đã ra đi, không được tiễn đưa Bác trước lúc đi xa để rồi 7 năm sau ngày đất nước được thống nhất, cũng là lúc công trình Lăng chủ tịch Hồ Chí Minh vừa được khánh thành, hoà trong dòng người với nỗi nhớ tiếc khôn nguôi, nhà thơ Viễn Phương đã nói hộ nhân dân miền Nam nói riêng và cả dân tộc Việt Nam nói chung nỗi niềm thành kính ấy qua bài thơ: 
Giáo viên: Em biết gì Lăng chủ tịch Hồ Chí Minh? 
Giáo viên: Trình chiếu tranh lăng Bác?
I, ĐỌC- TÌM HỂUCHUNG
 1/Tác giả
- Viễn Phương ( 1928- 2005, Phan Thanh Viễn), quê An Giang, ông là một trong những cây bút xuất hiện sớm nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng miền Nam thời chống Mĩ.
- Thơ Viễn Phương thường nhỏ nhẹ, giàu tình cảm và chất mơ mộng, ngay cả trong hoàn cảnh chiến đấu ác liệt ở chiến trường.
- Tác phẩm tiêu biểu: Mắt sáng học trò, Như mây mùa xuân, , Phù sa quê mẹ,
2. Tác phẩm: 
 - Khi cuộc kháng chiến chống Mĩ kết thúc thắng lợi, đất nước thống nhất, 1976 lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng vừa khánh thành. Viễn Phương ra thăm Miền Bắc vào lăng viếng Bác Hồ. Bài thơ được sáng tác trong dịp đó. 
Sáng tác 1976, in trong tập “ Như mây mùa xuân”.
Đây là những hình ảnh về Lăng Chủ Tịch Hồ Chí Minh - nơi đặt thi hài của Người. Lăng thuộc khu di tích lịch sử văn hoá Ba Đình trên địa bàn quận Ba Đình - thành phố Hà Nội - nơi HCM đã chủ trì các cuộc mít tinh lớn và đọc bản tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hoà. Lăng khởi công ngày 2/9/1973 và khánh thành 29/8/1975. Lăng Chủ Tịch Hồ Chí Minh được đánh giá là một trong những công trình độc đáo nhất thế giới. Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh hay còn gọi là Lăng Bác, Lăng Bác Hồ, Lăng Hồ Chủ Tịch, Lăng Hồ Chí Minh , nơi Bác Hồ đã chủ trì các cuộc mít tinh lớn và đọc bản tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hoà. Lăng được xây theo kiến trúc nguyên bản Lăng Lê-nin. Nhà thơ Viễn Phương đã cùng những người con ưu tú của đất Miền Nam thành đồng Tổ Quốc ra thủ đô Hà Nội viếng lăng Bác.
Giáo viên: Chiếu bài thơ.
Giáo viên nêu Yêu cầu đọc: giọng nhỏ nhẹ, thành kính, dạt dào cảm xúc, đoạn cuối tha thiết. Chú ý nhấn mạnh điệp từ, điệp ngữ
Học sinh đọc theo yêu cầu - nhận xét
3. Đọc- tìm hiểu chung về bài thơ
 a. Đọc
Giáo viên: Nhìn vào hình thức, em cho biết bài thơ được sáng tác theo thể thơ nào?
Giáo viên: Cảm xúc bao trùm của tác giả trong bài là gì?
Giáo viên: Mạch cảm xúc, tâm trạng của nhà thơ được diễn tả theo trình tự nào?
Giáo viên: Chiếu bố cục học sinh quan sát
Giáo viên: Em có nhận xét gì về bố cục của bài thơ?
b. Thể thơ: 8 chữ
c.Mạch cảm xúc bài thơ:
- Niềm xúc động thiêng liêng thành kính, lòng biết ơn, tự hào, pha lẫn xót đau khi tác giả từ miền Nam ra viếng lăng Bác.
- Mạch cảm xúc theo trình tự của chuyến hành trình vào thăm lăng Bác. Mở đầu là cảnh bên ngoài lăng với hình ảnh hàng tre, tiếp đó là cảm xúc trước dòng người bất tận ngày ngày vào lăng viếng Bác và cảm xúc suy nghĩ về Bác. Cuối cùng là niềm mong ước thiết tha được ở lại mãi bên lăng Bác
d. Bố cục:
- Bài thơ có thể chia làm ba phần:
+ Khổ 1: Cảm xúc của tác giả khi đứng trước lăng
+ Khổ 2 - 3: Cảm xúc của tác giả khi vào trong lăng
+ Khổ 4: Ước nguyện của nhà thơ. (Cảm xúc của tác giả khi rời lăng)
-> Bố cục đơn giản, tự nhiên mà hợp lý.
Giáo viên: Chiếu khổ thơ 1,2-> 
Học sinh đọc
Giáo viên: Đến thăm lăng Bác tác giả đó xưng hô như thế nào? 
Giáo viên: Cách xưng hô như vậy thể hiện tình cảm gì?
Giáo viên: Điều này còn được thể hiện trong một số bài hát: "Miền Trung nhớ Bác", "Bến nhà Rồng".
Học sinh quan sát nhan đề bài thơ với câu thơ đầu của bài thơ? Cách chuyển đổi động từ “viếng” sang “thăm” cho thấy điều gì?( Học sinh giải nghĩa từ thăm và từ viếng để hiểu dụng ý của tác giả.
(Viếng: chia buồn với thân nhân người đó mất- Thăm : là gặp gỡ trò chuyện với người đang sống. )
II. đọc-hiểu văn bản:
1. Cảm xúc khi ở ngoài lăng:
- Xưng “con” gọi “Bác” => Đại từ chỉ mối quan hệ gần gũi, thân mật, ruột thịt. Đó là tình cảm của đứa con xa với người cha muôn vàn kính yêu của dân tộc.
- Từ “thăm” thay cho từ “viếng”: Giảm nhẹ đau thương nói tránh - khẳng định Bác còn sống mãi.
Giáo viên: Có thể nói tình cảm giữa nhân dân miền Nam với Bác Hồ luôn là tình cảm ruột thịt nhớ thương sâu nặng “Bác nhớ miền Nam nỗi nhớ nhà. Miền Nam mong bác nỗi mong cha” và giờ đây miền Nam được giải phóng thì Bác đã không còn, vì thế tấm lòng người con đến thăm cha là sự thành kính xúc động nghẹn ngào được thể hiện qua cách xưng hô con - Bác
Giáo viên: Khi đến trước lăng Bác, hình ảnh đầu tiên mà tác giả nhìn thấy đó là hình ảnh nào?
- Hình ảnh hàng tre
Giáo viên: Các em ạ! Trong quá trình xây lăng nhân dân ta đã đưa các loài cây từ khắp mọi miền đất nước về trồng quanh nơi yên nghỉ của Bác tạo một không gian xanh mát phù hợp cảnh quan kiến trúc : hai bên cạnh cửa chính là hai cây hoa đại màu hồng, phía trước và sau có 79 cây vạn tuế tượng trưng cho 79 năm trong cuộc đời hoạt động của Bác,
Hai bên phía Nam và Bắc là hai rặng tre xanh tốt lấy giống từ Cao Bằng
Giáo viên: Hình ảnh hàng tre có ý nghĩa gì?
Giáo viên: Là biểu tượng của dân tộc Việt Nam ta còn bắt gặp qua những tác phẩm nào đã học? Với phẩm chất gì? 
 Học sinh Tre Việt Nam (Nguyễn Duy)
 Cây tre Việt Nam (Thép Mới)
- Phẩm chất thuỷ chung, hi sinh,đoàn kết, đùm bọc che chở, kiên cường , dũng cảm 
Giáo viên: Hàng tre trong bài được tác giả miêu tả như thế nào?
Giáo viên: Biện pháp nghệ thuật nào được sử dụng ở dây ?
Giáo viên: Với cách dùng từ láy, nhân hoá, thành ngữ, ẩn dụ, tượng trưng đã khắc sâu thêm phẩm chất gì của con người Việt Nam?
- Hình ảnh quen thuộc của làng quê, đất nước Việt Nam, biểu tượng của dân tộc Việt Nam
 - Hàng tre bát ngát
 Xanh xanh Việt Nam.
 Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng
-> Ẩn dụ, từ láy, tượng trưng, nhân hoá thành ngữ:
-> Biểu tượng cho sức sống bền bỉ, kiên cường, bất khuất của dân tộc việt Nam.
Giáo viên: Tích hợp với môn giáo dục công dân. Trình chiếu hình ảnh hàng tre: dùng hình ảnh cây tre tượng trưng cho sức sống bền bỉ, kiên cường bất khuất, luôn vững vàng vượt qua mọi phong ba bão tố của con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam cũng như Bác Hồ của chúng ta suốt đời sống giản dị nhưng kiên cường tranh đấu vì độc lập tự do cho dân tộc. Hình ảnh hàng tre thể hiện lòng biết ơn, tôn kính, trang nghiêm. Dường như dân tộc Việt Nam quần tụ quanh Bác. Từ đó giúp học sinh có lòng biết ơn sâu sắc đối với Bác Hồ kính yêu.
Giáo viên: Đứng trước lăng Bác nhà thơ tiếp tục có những dòng cảm xúc nào (ở khổ thơ thứ hai)? 
Giáo viên: Các em hãy suy nghĩ và tìm cho cô các biện pháp nghệ thuật được tác giả sử dụng trong khổ thơ này?
Giáo viên: Hình ảnh mặt trời Trong câu thơ thứ nhất có ý nghĩa gì? 
Giáo viên: Ý nghĩa của hình ảnh “mặt trời” thứ hai là gì?
Học sinh thảo luận đưa ra ý kiến 
Giáo viên b×nh thªm: Mặt trời là ánh sáng của sự sống vĩ đại lớn lao. Bác được ví như mặt trời soi đường chỉ lối cho dân tộc Việt Nam quét mù sương của những năm dài nô lệ, mang lại cuộc sống ấm no cho nhân dân, cho dân tộc. Hình ảnh đó thể hiện lòng tôn kính và biết ơn, đồng thời gợi nên sự cao cả vĩ đại, lớn lao của Bác
Lời thơ:
 “Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bẩy mươi chín mùa xuân” 
Gợi lên một cảnh tượng như thế nào? 
Giáo viên: Cßn biÖn ph¸p ho¸n dô 79 mïa xu©n nãi lªn ®iÒu g×?
- Ẩn dụ : Mặt trời 
 Tràng hoa
- Hoán dụ: 79 mùa xuân 
- Điệp ngữ: Ngày ngày
 Động từ : dâng
+ “Mặt trời đi qua trên lăng” là mặt trời thực, mặt trời của thiên nhiên vũ trụ mang lại ánh sáng sự sống cho muôn loài
=> Nghệ thuật ẩn dụ : 
- So sánh ngầm Bác với mặt trời, ca ngợi sự vĩ đại, công lao trời biển của Bác đối với dân tộc.
- Bác cũng như vầng mặt trời soi đường chỉ lối cho dân tộc, đem lại cuộc sống ấm no hạnh phúc cho nhân dân
- Bác cũng trường tồn vĩnh hằng như mặt trời không bao giờ mất
- Ẩn dụ: tràng hoa->dòng người đến viếng Bác đi trong một không gian đặc biệt, đó là đi trong tình thương nỗi nhớ. Kết những tấm lòng thành tràng hoa dâng lên Người. 
- Bác mất năm 79 tuổi - Còn có ý nghĩa: Cuộc đời của Bác đẹp như những mùa xuân
Giáo viên: Và như vậy với nhịp thơ chậm theo bước chân của dòng người mà theo thống kê hàng tuần có) 15.000 cá nhân, tập thể với đủ sắc tộc, đủ mọi lứa tuổi trong và ngoài nước về đây lặng lẽ đi trong suy tưởng, đi trong cuộc hành trình ngợi ca vinh quang của Bác, bao trùm một không khí thương nhớ Bác khôn nguôi, mỗi người là một bông hoa kết thành trang hoa dâng lên 79 mùa xuân của Người .
Giáo viên: Với các biện pháp nghệ thuật ẩn dụ sáng tạo, điệp ngữ, hoán dụ, đặc biệt là qua động từ “Dâng” cảm xúc bao trùm trong lòng nhà thơ khi đứng trước lăng Bác là gì? 
=>Thể hiện tấm lòng thành kính, sự ngưỡng vọng, tình cảm tha thiết biết ơn vô hạn của nhân dân đối với Bác.
Giáo viên: Chiếu hình ảnh Bác Hồ trong lăng.
Giáo viên: Lăng là nơi đặt thi hài của người quá cố, nhưng người con thăm lăng Bác lại có một hình dung như thế nào về Bác?
Giáo viên: Em hình dung Giấc ngủ bình yên của Bác là giấc ngủ như thế nào?
Chúng ta còn lưu ý cách dùng từ của tác giả : - Nhan đề của bài là Viếng: Viếng: chia buồn với thân nhân người đã mất-> thể hiện sự trang trọng và khẳng định sự thật Bác đã ra đi . Nhưng câu thơ thứ nhất (con ở miền Nam ra thăm lăng Bác)- Thăm : là gặp gỡ trò chuyện với người đang sống.
.- Câu thơ dùng từ “thăm” ngụ ý nói giảm đi. Bác như còn sống mãi với nhân dân Việt Nam
Và giờ đây khi nói về sự ra đi của Bác, tác giả vẫn dùng biện pháp nói giảm nói tránh đó nhằm làm giảm bớt nỗi đau trong lòng: Trong tâm tưởng của tác giả và của mọi người - suốt 79 năm cống hiến cho đất nước bây giờ Bác chỉ là đi vào những giây phút nghỉ ngơi thôi và bao quanh giấc ngủ là vầng trăng sáng dịu hiền 
Giáo viên: Hình ảnh Bác và trăng gợi sự liên tưởng nào?
Giáo viên: Em hãy kể tên một số bài thơ có hình ảnh trăng của Bác?
Học sinh: Ngắm trăng, Rằm tháng riêng
Giáo viên: Trong khung cảnh và không khí đó tâm trạng nhà thơ ra sao?
Giáo viên: -> Ở đây có sự mâu thuẫn giữa lí trí và tình cảm.
+ Tình cảm: An ủi, Bác như trời xanh kia còn mãi
+ Lí trí: Lại mách bảo Bác ra đi vĩnh viễn 
Giáo viên: ở đây tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?
Giáo viên: Dù biết và tin như thế nhưng : Mà sao nghe nhói ở trong tim
Giáo viên: “nhói” nghĩa là gì? thuộc từ loại gì? Tác dụng của vệc sử dụng từ ngữ đó?
Giáo viên: Tích hợp môn lịch sử: Và chúng ta hãy dành ít phút trở lại giây phút Bác Hồ mới ra đi cách đây 44 năm (Mở phim Bác mất) để học sinh cảm nhận được nỗi đau ấy không phải chỉ của riêng ai mà là nỗi đau của cả dân tộc trước sự ra đi của một vị lãnh tụ vô cùng yêu kính như Tố Hữu đã từng viết: 
“Suốt mấy hôm rày đau tiễn đưa/Người tuôn nước mắt trời tuôn mưa”.vòng quay lịch sử như ngừng lại khi trái tim vị thánh sống và ân nhân của cả muôn đời ngừng đập-nỗi đau của cả nhân loại.
Giáo viên: Hội ngộ rồi cũng đến lúc chia li. Và tác giả cũng thế mặc dù là sự hội ngộ với một người đã khuất .
Giáo viên: Chiếu khổ thơ cuối - gọi học sinh đọc
Giáo viên: Nhận xét chung về giọng điệu khổ thơ?
- Giọng thơ tha thiết bồi hồi,chân thành 
Giáo viên: ở khổ thơ cuối cho biết tâm trạng của nhà thơ như thế nào? 
Từ nổi đau chuyển thành ước nguyện
Giáo viên: Tác giả đã ước nguyện điều gì ? Biện pháp nghệ thuật nào được sử dụng ở khổ thơ này?
Giáo viên: Nguyện vọng hoá thân đó nói lên điều gì?
Giáo viên: Ước nguyện đó gợi nhớ ước nguyện của tác giả nào? có gì giống và khác nhau?
Giáo viên: Tích hợp: Cùng nói lên ước nguyện, muốn hoá thân vào những hình ảnh thiên nhiên giản dị gần gũi
Nhưng nhà thơ Thanh Hải là khát vọng cống hiến dâng cho đời một mùa xuân nho nhỏ, còn Viễn Phương lại có ước muốn hoá thân vào những cảnh vật bình dị để gần gũi với Bác, hướng tới Bác.
Giáo viên: Muốn làm con chim để cất cao tiếng hót vui, làm hoa để tỏa hương sắc, làm tre để đứng canh giấc ngủ cho Người...Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.
Giáo viên: Nhà thơ đã dùng biện pháp nghệ thuật gì trong câu thơ này?
Giáo viên: Em hiểu như thế nào về ước muốn làm cây tre trung hiếu?
Giáo viên: Hình ảnh hàng tre được lặp lại ở câu thơ cuối có ý nghĩa gì?
- Học sinh suy nghĩ trả lời
Giáo viên: Ở khổ một nói đến hình ảnh biểu tượng cây tre bên lăng Bác, khổ cuối lặp lại hình ảnh cây tre trung hiếu tạo kết cấu đầu cuối tương ứng làm đậm nét hình ảnh, gây ấn tượng sâu sắc, dòng cảm xúc trọn vẹn giống kết cấu mùa xuân nho nhỏ.
Giáo viên: Em có nhận xét gì về những ước nguyện của tác giả?
Giáo viên: Từ những ước nguyện đó, tình cảm nào của nhà thơ được bộc lộ trong giờ phút ra về ?
Giáo viên: - Chiếu ảnh canh gác
-Muốn làm người lính đứng gác cho giấc ngủ của Bác được bình an, Nhân dân Việt Nam mong muốn được ở bên Bác, canh giấc ngủ cho Người.
Giáo viên: Tích hợp với môn giáo dục công dân
Giáo viên: Vậy các em,các em đang ngồi trên ghế nhà trường,các em đã làm những gì để thể hiện lòng kính yêu của mình với Bác?
Giáo viên: Gọi hs khái quát lại nội dung và nghệ thuạt của bài thơ ?
Gäi học sinh ®äc ghi nhí
2. Cảm xúc trong lăng Bác
=>Bác đang trong giấc ngủ yên,giấc ngủ thanh bình và vĩnh hằng của một con người đã cống hiến trọn đời cho cuộc sống bình yên của nhân dân, đất nước.
+ Tâm hồn Bác, trong sáng, hiền hoà, bao dung như vầng trăng
+ Tình yêu trăng, yêu thiên nhiên của Bác (sinh thời Bác rất yêu trăng, trăng với Bác là bạn)
- “Vẫn biết trời xanh là mãi mãi 
 Mà sao nghe nhói trong tim”
Trời xanh - ẩn dụ-> Bác vẫn còn mãi với non sông, đất nước, như sự vĩnh hằng, bất biến của trời xanh. Người đã hoá thân vào thiên nhiên đất nước, dân tộc.
- Nghe nhói
- “Nhói”: Nỗi đau đột ngột, quặn thắt-> Động từ chỉ trạng thái
+ Cảm xúc trào dâng “nghe nhói ở trong tim”. Đây là một biện pháp ẩn dụ chuyển đổi cảm giác diễn tả một cảm xúc đau đớn buốt nhói nơi trái tim mình – Nỗi đau tinh thần.
3. Cảm xúc khi rời lăng Bác
- Giọng thơ tha thiết bồi hồi, chân thành 
Thương trào nước mắt
Đau đớn, xót xa, nghẹn ngào khi nghĩ đến ngày phải xa Bác, xa vị lãnh tụ vĩ đại đã hi sinh, quên mình cho nước cho dân
- Điệp ngữ: Muốn làm đoá hoa con chim, cây tre
-> Mong ước thiết tha, cháy bỏng được mãi mãi bên Bác, muốn được hoá thân hòa nhập vào cảnh vật bên lăng. 
- Cây tre trung hiếu
- > Ẩn dụ, nhân hoá
- Muốn làm người lính đứng gác cho giấc ngủ của Bác được bình an, Nhân dân Việt Nam mong muốn được ở bên Bác, canh giấc ngủ cho Người. Như lời một bài hát đã từng được nghe: “Vinh quang con đứng bên người.-> Ước muốn làm một người con học tập phẩm chất cách mạng trungvới nước, hiếu với dân, noi gương Bác
-> Nguyện ước chân thành giản dị và tình cảm lưu luyến nhớ thương, biết ơn sâu sắc đối với Bác.
-> Muốn làm nhiều việc có ích báo hiếu với Bác
- Ra sức học tập, rèn luyện đạo đức, học theo 5 điều Bác dạy góp phần xây dựng và bảo vệ tổ quốc đền đáp những công ơn to lớn của Bác . 
III. Tæng kÕt:
1-Nghệ thuật:
2-Nội dung:
- Học sinh ghi vµo vë
Hoạt động 4: Củng cố 
 Giáo viên: TÝch hîp ©m nh¹c : Më bài hát “Viếng lăng Bác”. 
? Em hãy nhận xét về giai điệu bài hát? Vì sao nhạc sĩ Hoµng HiÖp lại có thể phổ nhạc bài thơ hay đến vậy?
Làm BT2 phần luyện tập. 
H/s yếu: chÐp, ®äc thuéc bài thơ và ghi nhớ, h/s giỏi cảm nhận khổ cuối bài thơ
 Hoạt động 5: Hướng dẫn học bài:
- Học thuộc lòng đoạn thơ.
- Đọc thuộc ghi nhớ
- Làm BT2 phần luyện tập
- Soạn bài: “Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)”
- Em hãy vẽ một bức tranh về những người lính ngày đêm canh gác giữ yên giấc ngủ cho Bác (Tích hợp với môn họa)
Kết quả nghiên cứu:
- Sau khi dạy xong bài này, tôi có trực tiếp làm một bài kiểm tra đối với học sinh và với kết quả thu được là rất khả quan, học sinh không những nắm vững vàng hơn về kiến thức môn ngữ văn, mà các phân môn khác được tích hợp trong bài như lịch sử, mĩ thuật, giáo dục công dân, âm nhạc...củng được các em lĩnh hội rất cao
Lớp
Số lượng
Điểm từ 8-10
Điểm từ 7-8
Điểm từ 5-6
Điểm dưới 5
9A
 30
 2(16.7%)
 10(33.3%)
 14(47%)
 3( 3% )
9B
 30
 4(13.3%)
 11(36.7%)
 13(43.3%)
 2(6.7%)
C. KẾT LUẬN-KIẾN NGHỊ :
 I. KẾT LUẬN:
 Như vậy tôi đã đi đến kết luận rằng, dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn có những kết quả khả quan sau:
 - Học sinh rất hứng thú và tích cực học tập với cách học theo chủ đề tích hợp, vì học sinh được chủ động, tích cực trong hoạt động theo cách tìm hiểu và giải quyết vấn đề, các em ngoài hiểu sâu sắc tác phẩm hơn, các em còn có thể nắm được thêm những nội dung về nhiều môn học khác nữa. 
 - Với giáo viên, việc dạy học các chủ đề tích hợp trong chương trình giáo dục sẽ làm cho hoạt động của học sinh đa dạng, phong phú góp phần đáp ứng mục tiêu đào tạo những con người có năng lực hoạt động tích cực, chủ động, sáng tạo, linh hoạt cho xã hội
 Chính vì kết quả khả quan như vậy, nên tôi mạnh dạn đưa kinh nghiệm khi dạy bài này ra để mong đồng nghiệp tham khảo và góp ý kiến để tiết dạy ngày càng hoàn thiện hơn. Góp phần nâng cao chất lượng giờ học nói chung và kích thích hứng thú học tập lôi cuốn học sinh ham thích và yêu môn học ngữ văn nói riêng. Đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng của bộ GD-ĐT từ sau năm 2015
 II. KIẾN NGHỊ:
 - Với bài dạy này đòi hỏi người giáo viên phải luôn có sự đầu tư, chuẩn bị chu đáo 
 - Các trường học phải khuyến khích phong trào dạy học theo chủ đề tích hợp
 - Phòng giáo dục phải thường xuyên có nhiều chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học
 - Sở giáo dục, và các cấp quản lí giáo dục khác cần có những giải pháp giúp đỡ các trường trong việc dạy học các môn học xã hội.
 4. TÀI LIỆU THAM KHẢO
 - Sách: 1, Bồi dưỡng Ngữ văn 7 4. Sách về chủ tịch Hồ Chí Minh.
 2, Những bài văn mẫu Ngữ văn 7 5. Đĩa hát
 3. Các tài liệu lịch sử

File đính kèm:

  • docxsang_kien_kinh_nghiem_cach_day_tot_bai_tho_vieng_lang_bac.docx
Sáng Kiến Liên Quan