Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh Lớp 2
Thực trạng của vấn đề :
a. Ưu điểm:
* Nhà trường:
- Cơ sở vật chất tương đối đầy đủ để phục vụ cho việc dạy và học được tốt hơn.
- Phòng học thư viện đáp ứng tương đối đầy đủ đồ dùng thiết bị dạy và học.
- Ban Giám hiệu luôn quan tâm, nhắc nhở giáo viên hoàn thành tốt các công việc được giao.
* Giáo viên:
- Hầu hết giáo viên có trình độ đạt chuẩn, được tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận với các phương pháp dạy học đổi mới.
- Các giáo viên có lòng nhiệt huyết với nghề, tích cực tìm tòi, học hỏi, vận dụng những phương pháp dạy học phù hợp để áp dụng vào giảng dạy.
- Chương trình học, kiến thức, kĩ năng được giáo viên thiết kế theo đúng chuẩn của Bộ giáo dục và Đào tạo đề ra theo từng môn học, lớp học.
* Học sinh:
- Đa số các em đều ngoan ngoãn, đi học chuyên cần.
- Sĩ số lớp hợp lí, thuận tiện cho việc dạy và học.
b. Hạn chế và nguyên nhân hạn chế:
- Nguyên nhân từ phía giáo viên:
+ Việc học sinh viết đúng và đẹp hay không phụ thuộc rất nhiều vào người giáo viên trực tiếp dạy học.
+ Qua thực tế ta thấy có nhiều giáo viên trong giờ dạy tập viết,viết mẫu cho học sinh kĩ thuật viết còn hạn chế như:
- Chưa giúp học sinh nắm chắc các nét cơ bản, cấu tạo con chữ, dòng kẻ, kĩ thuật viết. trong các tiết luyện viết mà chỉ nhấn mạnh độ cao các con chữ. Hướng dẫn học sinh viết chưa theo từng đối tượng học sinh.
- Nguyên nhân từ phía học sinh:
+ Nguyên nhân chủ yếu do học sinh chưa nắm được các nét cơ bản, cấu tạo
chữ ghi âm, vần, tiếng, dấu thanh, chưa nắm vững quy trình viết chữ cái, luật chính tả, quy trình nối các nét trong chữ ghi tiếng nên chữ viết mới sai độ cao. Một số em chưa biết cách cầm bút và ngồi học đúng tư thế.
+ Đa số các em không có thói quen rèn chữ viết, không có ý thức trong việc rèn chữ viết, thậm chí không quan tâm đến chữ viết đẹp hay xấu.
+ Vẫn còn một số học sinh chưa nghiêm túc nghe giảng lúc đầu, các em chưa cẩn thận khi viết, các em muốn viết nhanh để hoàn thành bài viết nhằm ghi “thành tích” với giáo viên và các bạn
- Nguyên nhân từ phía phụ huynh:
+ Đa số các em ở nhà với ông bà, bố mẹ đi làm xa, nên sự quan tâm còn hạn chế. Các em không được quan tâm dạy dỗ, bố mẹ “phó mặc” cho giáo viên. Đó cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến các em rèn chữ khó khăn.
+ Thời gian gần đây tôi nhận thấy số học sinh tăng động giảm chú ý có phần tăng so với các năm trước.
- Từ những nguyên nhân trên dẫn đến chất lượng chữ viết chưa đạt yêu cầu .Điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng học môn Tiếng Việt nói riêng và các môn học khác nói chung. Bởi vậy, tôi luôn suy nghĩ và tìm ra một số giải pháp để nâng cao chất lượng chữ viết cho lớp mình phụ trách.
1 UBND HUYỆN GIA BÌNH TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐẠI LAI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHỮ VIẾT CHO HỌC SINH LỚP 2 Tác giả sáng kiến: Nguyễn Thị Hương Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường TH Đại Lai Chuyên ngành: Giáo dục tiểu học Đại Lai tháng 11 năm 2022 3 PHẦN I: ĐẶT VẪN ĐỀ Thực tế hiện nay chữ viết của các em học sinh tiểu học chưa được đẹp, chưa đúng mẫu, sự liên kết giữa các nét chữ hoặc liên kết giữa các chữ chưa chuẩn, tốc độ viết còn chậm, học sinh sử dụng nhiều loại bút – nhiều màu mực để viết bài nên còn hạn chế trong việc giữ gìn “ Vở sạch – Chữ đẹp”. Đây là một mảng quan trọng ảnh hưởng lớn đến chất lượng học sinh và được các trường quan tâm. Nâng cao chất lượng giờ dạy để học sinh viết đúng, viết nhanh, viết đẹp thì phong trào “ Vở sạch – Chữ đẹp” mới có chất lượng. Đó là vấn đề mà bản thân của giáo viên dạy lớp 2 cần quan tâm nhiều nhất. Vậy làm thế nào để cải thiện chữ viết cho học sinh lớp 2, nâng cao chất lượng “Vở sạch – Chữ đẹp” chính vì vậy mà tôi đã chọn giải pháp: “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp Hai’’. PHẦN II: NỘI DUNG 1. Thực trạng của vấn đề : a. Ưu điểm: * Nhà trường: - Cơ sở vật chất tương đối đầy đủ để phục vụ cho việc dạy và học được tốt hơn. - Phòng học thư viện đáp ứng tương đối đầy đủ đồ dùng thiết bị dạy và học. - Ban Giám hiệu luôn quan tâm, nhắc nhở giáo viên hoàn thành tốt các công việc được giao. * Giáo viên: - Hầu hết giáo viên có trình độ đạt chuẩn, được tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận với các phương pháp dạy học đổi mới. - Các giáo viên có lòng nhiệt huyết với nghề, tích cực tìm tòi, học hỏi, vận dụng những phương pháp dạy học phù hợp để áp dụng vào giảng dạy. 5 + Thời gian gần đây tôi nhận thấy số học sinh tăng động giảm chú ý có phần tăng so với các năm trước. - Từ những nguyên nhân trên dẫn đến chất lượng chữ viết chưa đạt yêu cầu .Điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng học môn Tiếng Việt nói riêng và các môn học khác nói chung. Bởi vậy, tôi luôn suy nghĩ và tìm ra một số giải pháp để nâng cao chất lượng chữ viết cho lớp mình phụ trách. 2. Biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy: a) Biện pháp 1: Giáo viên nắm chắc kiến thức, viết tốt mẫu chữ quy định để dạy học sinh. * Mục tiêu: Giúp học sinh nhận biết được các nét cơ bản và biết cách viết các nét đúng quy định. * Cách thực hiện: Trước hết, giáo viên phải nắm chắc cấu tạo, quy trình chữ viết theo đúng mẫu chữ viết trong trường Tiểu học: Cụ thể: * Về mẫu chữ - mẫu chữ cái viết thường - Các chữ cái được viết với độ cao 2,5 li: b, l, h, k, g, y. - Các chữ cái được viết với độ cao 2 li: d, đ, p, q. - Các chữ cái được viết với độ cao 1,5 li: t. - Các chữ cái được viết với độ cao 1,25 li: r, s. - Các chữ cái còn lại được viết với độ cao 1 li: o, ô, ơ, a, ă, â, u, ư, i, c, e, ê, n, m, x, v. - Các dấu thanh được viết trong phạm vi 1 ô vuông có cạnh 0,5 li. * Mẫu chữ cái viết hoa. Các chữ cái được viết với độ cao 2,5 li, riêng hai chữ cái được viết với độ cao 4 li là Y và G. * Mẫu chữ số được viết với độ cao 2 li. - Ngoài nắm vững mẫu chữ giáo viên còn phải viết đúng, viết đẹp. Bởi học sinh Tiều học, thường hay bắt chước giáo viên. Vì thế tôi phải thường xuyên tự luyện chữ của mình sao cho đúng, đẹp. Mỗi năm học tôi đều có vở tập viết của mình viết sẵn, vừa để 7 - Ngay từ đầu, Giáo viên hướng dẫn học sinh nắm được các thuật ngữ: Dòng kẻ ngang 1, dòng kẻ ngang 2,, dòng kẻ ngang 5; dòng kẻ dọc 1, dòng kẻ dọc 2, , dòng kẻ dọc 5”. Học sinh nắm chắc cách viết các nét sẽ nắm chắc cấu tạo của từng chữ cái và việc nối chữ thành chữ dễ dàng hơn. Để học sinh viết không bị rời rạc, đứt nét phải nhấn mạnh hơn chỗ nét nối chữ thứ nhất là chỗ rê bút, nhắc các em viết liền mạch đến đâu mới được nhấc bút, kết hợp phần đầu học chữ ghi âm, học âm nào học sinh nắm chắc độ cao, độ rộng, từng nét, từng chữ. Khi dạy sang phần vần tuy không cần hướng dẫn quy trình viết từng chữ song tôi vẫn thường xuyên cho học sinh nhắc lại độ cao các chữ cái, những chữ cái nào có độ cao bằng nhau, khoảng cách giữa các chữ cái trong một chữ, giữa chữ với chữ. d) Biện pháp 4: Khắc sâu những chi tiết mà học sinh thường gặp khó khăn. * Mục tiêu: Học sinh nắm được vị trí đặt dấu thanh và đặt dấu thanh đúng khi viết chữ. * Cách thực hiện: - Đó là, giáo viên cần nhấn mạnh chỗ ghi dấu thanh với vần, từng loại vần, cái khó với học sinh là không biết ghi dấu thanh ở vị trí nào nhất là những chữ có từ hai, ba chữ cái trở lên. Khi dạy mỗi vần mới, cuối cùng tôi đều cho học sinh nhận xét chốt lại những chữ ghi vần đó thì viết dấu thanh ở chữ cái ghi âm gì. Đặc biệt ở bài ôn tập mỗi loại vần tôi đều khắc sâu vị trí ghi dấu thanh. Với chữ có dấu phụ là dấu mũ như ô, ơ, ê thì thanh sắc, huyền, hỏi phải ghi ở bên phải dấu mũ, còn thanh ngã thì ghi ở giữa, phía trên của dấu mũ, các dấu thanh phải ngay ngắn, cân đối và nằm đúng dòng ly quy định, không được chạm vào chữ cái hay dấu phụ. e) Biện pháp 5: Xây dựng chương trình và phương pháp dạy học cụ thể cho mỗi phần học, mỗi tiết học tập viết cũng như mỗi phần luyện tập. * Mục tiêu: Học sinh nắm chắc nội dung bài học. * Cách thực hiện: Với mỗi giờ tập viết, tôi đều thực hiện đầy đủ các bước hướng dẫn học sinh quan sát, nhận xét, giáo viên viết mẫu, bảng lớp, hướng dẫn học sinh viết vào vở đến bước nhận xét và chữa bài. 9 tiện cho việc dạy tập viết như: có bảng kẻ những dòng li phóng to như vở tập viết để viết mẫu và hướng dẫn viết vở. Tôi thường xuyên phối hợp với phụ huynh của lớp để giúp đỡ các em. Ngay từ buổi họp phụ huynh đầu năm tôi đã bàn bạc, thống nhất về sự chuẩn bị và cách dạy kèm cặp các em ở nhà. Tôi đề nghị cha mẹ học sinh chuẩn bị cho các em bàn học, góc học tập đủ ánh sáng, vở 48 trang có bìa bọc. Biện pháp 7: Tổ chức các trò chơi và phong trào thi đua “ Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp”. * Mục tiêu: Củng cố kiến thức, rèn kĩ năng nhận biết và kĩ thuật viết cho học sinh. * Cách thực hiện: Để dạy – học tập viết thành công phải có sự hướng dẫn tỉ mỉ, từng li, từng tí của giáo viên. Mặt khác, giáo viên còn phải hiểu tâm lí lứa tuổi học sinh. Không nên cho các em ngồi viết liền trong một thời gian dài, dễ gây mỏi tay và chán. Cần thường xuyên tổ chức các trò chơi thi viết chữ đẹp trong mỗi tiết học. Tổ chức thi “Giữ vở sạch – Viết chữ đẹp” trong từng tháng. Động viên khen ngợi kịp thời những tổ hay cá nhân thực hiện tốt. Đặc biệt tuyên dương cho các tổ hay cá nhân có tiến bộ, tạo cho học sinh sự hứng khởi hăng hái thi đua rèn luyện. 3. Kết quả đạt được: Qua giảng dạy và tham khảo ý kiến đồng nghiệp, tôi đã nghiên cứu và xây dựng các biện pháp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh. Tôi đã áp dụng những biện pháp trên với phạm vi là học sinh lớp 2B, trường Tiểu học Đại Lai năm học 2022-2023. Qua việc áp dụng phương pháp trên vào việc hướng dẫn học sinh viết, tôi thấy kết quả đã có những chuyển biến nhất định. Với các biện pháp nêu trên, tôi đã thực hiện và trong suốt quá trình giảng dạy tôi thấy chất lượng tập viết lớp tôi được nâng lên rõ rệt. Để thấy được sự tiến bộ của học sinh, trước khi áp dụng biện pháp và sau khi áp dụng biện pháp tôi đều tiến hành khảo sát học sinh và thu được kết quả như sau: 11 Bằng kinh nghiệm thực tiễn nhiều năm giảng dạy lớp 2. Tôi đã trình bày các giải pháp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 trong giải pháp này. Với khả năng còn nhiều hạn chế và ít kinh nghiệm nghiên cứu, tôi xin nêu lên vài ý kiến nhỏ như trên . Kính mong các thầy cô giáo, mong các bạn đồng nghiệp góp ý bổ sung thêm cho bản báo cáo này hoàn thiện hơn. Xin trân trọng cảm ơn! Xác nhận của nhà trường Gia Bình, ngày 16 tháng 10 năm 2022 GIÁO VIÊN NGUYỄN THỊ HƯƠNG
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_bien_phap_nang_cao_chat_luong_chu_viet.docx
01_ Đơn yêu cầu công nhận sáng kiến.doc
02_Thuyết minh mô tả giải pháp của sáng kiến hương.docx
BÌA.docx