Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 - 5 tuổi

 tuổi mầm non để đưa vào kế hoạch nhằm giáo dục tình cảm đạo đức cho trẻ. 
Ví dụ truyện: Cây táo thần, Cô bé hoa hồng, Khi mẹ sinh em bé, Bông hoa cúc trắng, Tích chu, Sự tích quả dưa hấu, Sự tích con khỉ, Cáo và gà trống, Ai đáng khen nhiều hơn, Cây khế, Cây tre trăm đốt, Chiếc đầu máy xe lửa tốt bụng, Quả táo của Bác Hồ,...
Để đạt được mục đích đề ra, tôi đã tổ chức cho trẻ làm quen với truyện kể vào mọi lúc, mọi nơi, mọi thời điểm khác nhau trong ngày. Tôi luôn tìm tòi sáng tạo trong cách lên lớp thu hút cháu. Cô có thể tự sáng tác ra những câu chuyện bài thơ về lễ giáo và kể cho trẻ nghe, hoặc cô có thể ghi qua băng rồi để kể trẻ nghe trẻ sẽ tiếp thu rất nhanh.
Trẻ mẫu giáo rất giàu tình cảm, trong mọi hành động đều chịu sự chi phối của tình cảm. Một hành vi tốt của trẻ thường do cảm xúc khi được khích lệ khen ngợi hoặc do tình yêu, lòng mong muốn giúp đỡ người mà trẻ yêu mến đã thúc đẩy trẻ. 
Ví dụ: Khi kể cho các cháu nghe câu chuyện “Ai đáng khen nhiều hơn” tôi nhấn mạnh liên hệ giáo dục: Các con ạ! Bố mẹ của các con phải làm việc vất vả để nuôi các con khôn lớn. Vì vậy các con phải biết vâng lời bố mẹ, yêu thương và nhường nhịn em bé, không những thế mà phải biết quan tâm và giúp đỡ mọi người xung quanh mình nữa đấy”.
Sau khi được cô giáo dạy xong, tôi cho trẻ kể những việc mình đã giúp đỡ bố mẹ như: trông coi em nhỏ, quét nhà, cho gà ăn, gấp quần áo, lấy tăm cho ông bà, bố mẹ, phụ bố mẹ những công việc lặt vặt vừa sức của trẻ. Vì vậy mà giờ học đã sinh động lôi cuốn sự chú ý của trẻ hẳn lên rõ rệt.
 Hình ảnh các bé học giờ văn học
Những hành vi đạo đức của trẻ chỉ thực hiện được khi trẻ phân biệt được điều tốt, điều xấu, những hành vi ứng xử nào cần làm và làm như thế nào. Chính vì vậy việc giáo dục các chuẩn mực, quy tắc hành động hành vi coi là cốt lõi của công tác giáo dục đạo đức và được thực hiện liên tục, thường xuyên, điều đó sẽ bồi đắp và nuôi dưỡng đạo đức cho trẻ một cách tuyệt vời.
Với hoạt động vui chơi, đây là hình thức lồng ghép lễ giáo nhẹ nhàng, tự nhiên, mà cũng là hình thức cô kiểm tra xem trẻ có ý thức và hành vi lễ giáo hay chưa. 
Trong giờ vui chơi, trẻ được thực hành, trải nghiệm nhiều vai chơi trong cuộc sống của người lớn. Trẻ được nhập vai và sử dụng hiểu biết của mình để ứng xử với nhau. Tôi lắng nghe và quan sát trẻ chơi, kịp thời uốn nắn khi trẻ có hành vi chưa tốt. Qua đó, giúp trẻ hình thành thói quen, hành vi văn minh trong giao tiếp.
	VD: Góc phân vai - tập làm bác sĩ: Bác sĩ luôn ân cần với bệnh nhân, hỏi han bệnh nhân: “ Bác bị đau ở đâu? Để tôi khám cho. Bác đừng sợ, tôi khám rất khẽ thôi không làm bác đau đâu. Bác nhớ ăn uống đầy đủ, trước khi ăn phải rửa tay, phải đánh răng thường xuyên để không bị đau bụng nữa nhé! Bác phải uống huốc đúng giờ cho mau khỏi bệnh nhé!...”
Các bé chơi đóng vai bác sĩ
Thông qua vui chơi, trẻ lớp tôi bạo dạn dần với nề nếp, thói quen, lễ giáo. Trẻ nói năng lưu loát, nhẹ nhàng, tình cảm, biết chơi, quan tâm đến bạn, giữ gìn đồ chơi, cất lấy đúng nơi.
4.3. Giáo dục trẻ mọi lúc, mọi nơi, chú ý trẻ cá biệt:
Giờ đón trả trẻ cần niềm nở và ân cần, chủ động giao tiếp với phụ huynh, tạo niềm tin và sự thân thiết. Tôi cho trẻ thói quen chào bố mẹ, cô giáo, cất đồ dùng gọn dàng, đúng nơi quy địn
Giờ ăn, ngủ của trẻ cần được rèn thành thói quen ăn uống lịch sự, ngủ đúng giờ giấc, không được nói chuyện riêng.
VD: Giờ ăn, trẻ biết giúp cô kê bàn ghế, biết mời cô, mời bạn. Khi ăn không nói chuyện, xúc cơm gọn gàng, từ tốn, nếu rơi cơm biết nhặt vào đĩa, xong biết xúc miệng nước muối, biết lau miệng, lau tay đúng cách 
Khi chơi tự do hay hoạt động ngoài trời, giờ lao động, tôi quan sát và uốn nắn trẻ biết quan tâm, không đánh nhau trẻ nào mắc lỗi tôi giải thích, cho trẻ xin lỗi bạn. Tôi không tạo cho trẻ tâm lý xấu hổ khi mình làm sai. Nếu bạn làm được việc tốt cần cám ơn bạn. Tôi giáo dục trẻ tình cảm bạn bè yêu thương giúp đỡ nhau, chơi vui vẻ đoàn kết... 
Lớp tôi có cháu Minh Hiếu, rất hiếu động. Tôi thường chú ý đến cháu. Tôi giao cho cháu Minh Hiếu làm lớp trưởng giúp tôi quan sát các bạn trong lớp, xem bạn nào hay đùa nghịch tợn, bạn nào không chơi đoàn kết với bạn, hay đánh bạn, bạn nào không chú ý trong giờ học, không nghe lời cô, lời mẹ...(Đó cũng là những tính xấu của cháu Hiếu mà tôi muốn giáo dục cháu). Trong giờ học, những tình huống lễ giáo, tôi hỏi liên quan đến tính cách cháu. Như trong giờ văn học, truyện “Bông hoa cúc trắng”, tôi hỏi trẻ vì sao cô bé cứ đi mãi đi mãi trong giá rét? Vì sao cô bé lại xé những cánh hoa ra làm nhiều sợi? (Vì cô bé yêu thương mẹ, muốn mẹ được sống lâu). Điều kỳ diệu gì đã xảy ra khi cô bé xé cánh hoa thành nhiều sợi nhỏ?... Qua đó khơi gợi cho cháu Hiếu và các cháu khác cảm xúc yêu thương mẹ dạt dào, biết nghe lời mẹ, muốn làm nhiều việc cho mẹ vui. Và cũng dần dần từ đó, các cháu bạo dạn hơn, trong các hoạt động các cháu nhanh nhẹn hơn, trả lời cô rõ ràng, tự tin hơn, các cháu không còn khóc nữa và biết chơi với bạn, biết quan tâm giúp đỡ bạn...
Các cháu đang chơi mèo đuổi chuột vui vẻ
Lớp tôi còn có cháu Ánh Thủy rất nhút nhát, cháu sinh ra trong hoàn cảnh rất éo le, thiếu vắng tình yêu thương của bố mẹ ngay từ khi mới được vài tháng tuổi. Ngoài cô giáo trong lớp, cháu không dám tiếp xúc với bất kỳ ai ở trường. Tôi luôn gần gũi, quan tâm chăm sóc, trò chuyện với cháu, trao cho cháu tình yêu thương như người mẹ, dần dần cháu đã quen lớp, quen cô và các bạn. Và thật kỳ tích, bây giờ cháu đã hòa nhập được với các bạn, cháu đã nói chuyện lễ phép với cô và vui đùa cùng các bạn, biết tự phục vụ và còn biết quan tâm, giúp đỡ cô một số việc nhỏ trong lớp. Nhìn nụ cười của cháu tươi trên môi mà lòng tôi ấm áp đến lạ kỳ...
Cháu Ánh Thủy (áo hoa) trong giờ chơi hoạt động góc
4.4. Xây dựng cảnh quan sư phạm trong lớp học:
+ Tạo môi trường lớp học: Tôi đầu tư vào các góc xác định chủ đề trang trí chủ đề lớn nhánh nhỏ.
+ Sưu tầm những nguyên liệu sẵn có để làm đồ dùng đồ chơi sao cho đẹp, sáng tạo, hấp dẫn, nhưng phải đảm bảo an toàn, sử dụng hợp lý và phù hợp nội dung, độ tuổi. Đồ dùng đồ chơi sắp xếp gọn gàng vừa tầm với trẻ, để thu hút trẻ vào mọi hoạt động một cách thoải mái và tự tin hơn. 
Mỗi ngày trẻ được chơi với đồ chơi, được lau dọn, sắp xếp gọn gàng giống như cô, được chăm sóc cây xanh, từ đó trẻ yêu thiên nhiên, yêu lao động. Bên cạnh đó, tôi cũng chú ý giúp trẻ giữ gìn vệ sinh lớp học và cảnh quan sân trường. Trẻ không vứt rác ra lớp, ra sân, nhặt lá vàng mỗi buổi dạo chơi sân trường. Sân trường sạch đẹp, đồ dùng đồ chơi phong phú, hấp dẫn, được sắp xếp gọn gàng sạch sẽ luôn tạo hứng thú cho trẻ khám phá....
Trong mỗi hoạt động học, tôi cũng sưu tầm và làm ra nhiều đồ dùng trực quan sinh động, hấp dẫn, lôi cuốn trẻ vào giờ học tự nhiên, từ đó trẻ được lôi cuốn vào những hành vi lễ giáo một cách tự giác mà không bị sức ép nào bắt buộc. 	VD: Hoạt động học làm quen với toán, phân biệt các hình, tôi làm giáo án điện tử, thiết kế những hình ảnh các phương tiện giao thông bằng các hình hình học, pha màu đẹp. Trẻ được khám phá các loại PTGT, cô hỏi trẻ những hình ghép trên các PTGT đó, trẻ trả lời rất hào hứng từ đó tôi uốn nắn cách đi đứng, ngồi, trả lời câu hỏi của trẻ dễ dàng, nhẹ nhàng. Tôi giáo dục trẻ yêu quý các PTGT, có ý thức khi ngồi trên xe, không khạc nhổ ra xe, Trẻ rất nhớ và khắc sâu những bài học lễ giáo đơn giản mà gần gũi đó.
 Ngoài việc làm đồ dùng để phục vụ tiết dạy, tôi thường xuyên đưa công nghệ thông tin vào tiết dạy để trẻ hứng thú học và được Ban giám hiệu nhà trường kiểm tra đánh giá đạt kết quả cao.
4.5. Khen ngợi, động viên, khích lệ trẻ: 
	Lời khen là một liều thuốc tuyệt vời để ghi nhận và động viên khuyến khích trẻ,. Khi được khen, trẻ sẽ càng tự tin và càng hứng thú thực hiện những hành vi đẹp để được khen nhiều hơn.
	Tôi thực hiện thường xuyên hình thức nêu gương cuối ngày. Cháu nào có hành vi, cử chỉ đẹp không chỉ được cắm cờ mà còn được thường xuyên nhắc đến, khen ngợi nhiều lần mỗi khi có dịp. 
VD: Trong các hoạt động của lớp, cháu Ngọc Diệp rất quan tâm và gần gũi cháu Ánh Thuỷ, thường xuyên giúp đỡ bạn Thuỷ như lấy ghế cho bạn, vỗ về bạn mỗi khi bạn khóc, dắt bạn đi rửa mặt rửa tay, lấy đồ chơi và luôn chơi cùng bạn, Nhờ có bạn Ngọc Diệp mà bạn Ánh Thuỷ đã không còn nhút nhát khi đến lớp, đã vui vẻ hơn, tự tin hơn. Những việc làm của bạn Diệp rất xứng đáng được khen ngợi. Cô vòng tay ôm cháu Diệp và tặng cho bé 1 nụ hôn lên má thật ngọt. Chắc chắn rằng không chỉ cháu Diệp vui mà các bạn khác cũng rất vui và muốn làm được việc tốt như bạn. Qua đó tôi cũng giáo dục được cho trẻ sự quan tâm, giúp đỡ bạn bè.
4.6. Giáo dục lễ giáo qua những ngày hội, ngày lễ:
Tôn sư trọng đạo là một truyền thống quý báu của người Việt chúng ta. Vì vậy thông qua các hoạt động tổ chức lễ hội như ngày giỗ Tổ Hùng Vương, ngày Nhà giáo Việt Nam, ngày Sinh nhật Bác Hồ, ngày giải phóng miền Nam, ngày lễ hội Đình Đền của làng xã tôi,... Từ ý nghĩa của những ngày lễ lớn, tôi đã tổ chức các hoạt động văn nghệ để chào mừng, đồng thời trò chuyện với trẻ về truyền thống của dân tộc Việt Nam để giáo dục trẻ lòng tự hào dân tộc, biết kính trọng những Anh hùng dân tộc, những người đã hy sinh cho lợi ích dân tộc, của nhân dân ta. Chính vì vậy, việc lồng ghép vào trong tiết dạy để giáo dục trẻ yêu quý mọi người, lòng biết ơn với ông bà, cha mẹ, tình yêu quê hương đất nước, dân tộc Việt Nam là rất cần thiết.
VD: Hội Đền Đình xã tôi, là một lễ hội truyền thống, nhằm tưởng nhớ Thành Hoàng Làng Nhã Lang Vương. Vào trung tuần tháng Giêng hàng năm, thường tổ chức rất nhiều hoạt động lễ hội, trò chơi ý nghĩa. Di tích Đình Đền đã được Nhà nước xếp hạng di tích lịch sử của quốc gia. Đó là niềm tự hào của nhân dân xã tôi nói riêng cũng như cả dân tộc Việt Nam nói chung. Tôi cho trẻ xếp hàng trật tự xem cảnh rước kiệu khi đoàn rước đi qua trường mầm non. Rồi tôi trò chuyện về những cảm nhận của chúng khi được bố mẹ đưa đi xem hội, Trẻ rất hào hứng kể. Qua đó tôi giáo dục trẻ ý nghĩa của lễ hội để tưởng nhớ người đã có công gây dựng nên làng quê mình, từ đó trẻ biết ơn và kính trọng Vị thần, biết yêu quê hương làng xóm, hiểu về truyền thông uống nước nhớ nguồn của dân tộc ta.
Cảnh rước kiệu trong lễ hội Đình - Đền xã tôi
Truyền thống tương thân tương ái của dân tộc ta cũng được thể hiện qua nhiều phong trào như ủng hộ người dân lũ lụt miền Trung, giúp đỡ người khó khăn Tôi thường kể cho trẻ nghe trong những giờ chơi tự do, giờ lao động. Giáo dục trẻ biết san sẻ tình yêu thương cho bạn bè, những người gặp khó khăn hơn mình, và cũng biết quý trọng những gì mình đang có.
4.7. Cô giáo gương mẫu chuẩn mực:
Ở lứa tuổi của trẻ luôn thích được cô yêu thương, gần gũi, mọi hành vi của cô được trẻ lưu tâm nhất. Tôi giáo dục cho các cháu bằng chính tấm gương của mình, lứa tuổi mầm non trẻ rất hay bắt chước. Muốn trẻ có những hành vi, cử chỉ đẹp thì cô giáo phải là tấm gương cho trẻ noi theo.
Vì vậy, tôi và giáo viên cùng lớp luôn luôn chuẩn mực trong lúc giao tiếp với người lớn, với trẻ không to tiếng quát tháo, xưng hô dịu dàng bằng cô và con, giờ đón trả trẻ tôi luôn ân cần dịu dàng thương yêu trẻ, khiêm tốn lịch sự trong giao tiếp với phụ huynh, cháu hỏi gì tôi trả lời rõ ràng, gọn gàng tôn trọng lời nói của trẻ, lắng nghe ý kiến của trẻ. Trong các hoạt động, tôi vừa là cô giáo chỉ bảo các con, vừa là bạn để cùng chơi với trẻ.
Tôi hứa điều gì với trẻ là thực hiện đúng lời hứa, nếu trẻ có hành vi hoặc lời nói không hay tôi nhẹ nhàng góp ý và khuyến khích trẻ tránh sai phạm lần sau. Tuyệt đối không chạm tự ái của trẻ hoặc làm trẻ phải sợ hãi lo lắng. Tác phong quần áo tôi luôn chú ý ăn mặc đẹp, lịch sự, cô tươi trẻ cháu rất thích. 
Giáo viên thực sự yêu nghề, mến trẻ, luôn coi trẻ như con em của mình, tôn trọng mọi ý kiến của trẻ luôn lấy tình cảm mẹ - con để giáo dục trẻ, luôn tạo cho trẻ sự tin tưởng và an toàn tuyệt đối khi ở bên cô. 
(Cô và cháu sau giờ hoạt động tạo hình)
Chính vì vậy cô giáo luôn là tấm gương sáng cho trẻ noi theo, luôn là người mẹ hiền thứ hai của trẻ. Có hai mẹ hiền nhất định trẻ sẽ là con ngoan trò giỏi. 
5. Kết quả thực hiện:
5.1. Kết quả đạt được:
- Trẻ thích đến lớp, đến lớp đúng giờ.
- Trẻ tự chào mẹ, chào cô, nói năng lưu loát đủ câu, không nũng nịu, không nói nhè, trong các hoạt động trẻ tự tin, hứng thú tập trung. 
- Có ý thức tự phục vụ bản thân, chăm sóc cơ thể, bảo vệ môi trường xung quanh. 
- Thích tham gia vào các hoạt động của trường, lớp, mạnh dạn trong sinh hoạt và giao tiếp với bạn, với cô. Hoạt động của trẻ có tính tập thể, đoàn kết trong mọi hoạt động. 
- Có ý thức quan tâm, chia sẻ với người khác, biết trao nhận bằng hai tay, kính trọng cô giáo và người lớn. 
- Trẻ có ý thức giữ gìn đồ dùng đồ chơi, biết cất lấy đồ dùng đúng nơi. 
- Các bậc phụ huynh có chuyển biến rõ rệt trong phong cách ứng xử và quan tâm ngày càng nhiều đến con em mình.. 
- Bản thân tôi được trải nghiệm thực tế, được trau dồi kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng trong giao tiếp, ứng xử, được phụ huynh học sinh và đồng nghiệp tin yêu quý mến hơn. 
5.2. Kết quả số liệu cụ thể:
*Số liệu điều tra trước khi thực hiện đề tài:
Tiêu chí
Số trẻ đạt
Tỷ lệ
Biết nói cảm ơn, xin lỗi, chào hỏi, xưng hô lễ phép.
Mạnh dạn trong giao tiếp, nói đủ câu
7/35
20%
Biết làm việc cá nhân và phối hợp với bạn
5/35
14,2%
Biết giữ gìn đồ dùng, cất lấy đúng nơi quy định.
8/35
22,8%
Biết thể hiện sự quan tâm với người thân và bạn bè.
4/35
11,4%
Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường
7/35
20%
*Số liệu điều tra sau khi thực hiện đề tài: 
Tiêu chí
Số trẻ đạt
Tỷ lệ
Biết nói cảm ơn, xin lỗi, chào hỏi, xưng hô lễ phép.
Mạnh dạn trong giao tiếp, nói đủ câu
33/35
94,2%
Biết làm việc cá nhân và phối hợp với bạn.
33/35
94,2%
Biết giữ gìn đồ dùng, cất lấy đúng nơi quy định.
35/35
100%
Biết thể hiện sự quan tâm với người thân và bạn bè.
30/35
85,7%
Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường
35/35
100%
So sánh số liệu theo từng tiêu chí, tôi thấy kết quả thật đáng mừng, số trẻ có ý thức, hành vi lễ giáo tăng lên rõ rệt.
- Biết nói cảm ơn, xin lỗi, chào hỏi, xưng hô lễ phép. Mạnh dạn trong giao tiếp, nói đủ câu: Tăng 74,2%
- Biết làm việc cá nhân và phối hợp với bạn: Tăng 80 %
- Biết giữ gìn đồ dùng, cất lấy đúng nơi quy định: Tăng 77 %
- Biết thể hiện sự quan tâm với người thân và bạn bè: Tăng 76,1 %
- Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường : Tăng 80 %
Phần thứ ba: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ.
1. Kết luận:
 Qua quá trình thực hiện đề tài, với những biện pháp đã nêu trên đã giúp tôi xác định được rõ mục tiêu và tầm quan trọng của việc giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo. Nó giúp trẻ mạnh dạn tự tin hơn, ngoan ngoãn và lễ phép hơn, trẻ được hình thành những thói quen vệ sinh văn minh, biết chào hỏi khi có khách đến, biết trao nhận bằng hai tay, biết quan tâm giúp đỡ bạn bè, cô giáo, ba mẹ, không nói tục, không đánh bạn, kính trọng cô giáo và người lớn. Trẻ thấy yêu thích khi đến lớp học, cô giáo thấy tự tin nhiệt tình say mê và yêu nghề hơn.
Bản thân tôi đã rút ra một số kinh nghiệm như sau:
Cô giáo phải luôn tìm tòi sáng tạo, sưu tầm tranh ảnh, thơ ca, hò vè để góc lễ giáo và thư viện của bé ngày càng phong phú hơn, tôi thay đổi theo từng chủ đề để tạo sự mới lạ hấp dẫn trẻ.
Luôn nắm được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mẫu giáo. Quan tâm đến từng cá thể và hiểu được một số tâm tư nguyện vọng giêng biệt của từng trẻ, luôn tôn trọng trẻ từ đó cuốn hút trẻ vào các hoạt động một cách tự nguyên.
Các hoạt động cần có đồ dùng, dụng cụ trực quan sinh động, có tính thẩm mỹ cao để gây hứng thú cho trẻ, lôi cuốn trẻ vào những hành vi lễ giáo nhẹ nhàng, đạt hiệu quả.
Biết khai thác tiềm năng tiềm ẩn trong trẻ và khơi gợi những tiềm năng đã phát triển. Không chỉ làm đồ dùng đồ chơi trực quan sinh động mà giáo viên phải tạo được những bài giảng tốt, thiết thực, phù hợp với trẻ và kích thích được sự tò mò của trẻ. Bên cạnh những bài giảng thông thường thì cũng rất cần tạo được những bài giảng điện tử để tạo điều kiện cho trẻ được tiếp xúc với công nghệ thông tin. 
Phải thường xuyên thực hiện giờ nêu gương và kể chuyện hàng tuần hoặc khen ngợi khích lệ trẻ mỗi khi trẻ làm việc tốt để động viên tinh thần trẻ. 
Cần phối hợp thường xuyên và liên tục giữa gia đình và nhà trường trong việc quan tâm, chăm sóc, dạy dỗ trẻ.
Bản thân tôi và đồng nghiệp phải không ngừng tu dưỡng đạo đức, luôn giữ đúng chuẩn mực, phong cách người giáo viên trong mọi hoạt động, để là tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Cô luôn yêu thương gần gũi trẻ, quan tâm chăm sóc và tôn trọng trẻ, theo sát trong mọi hoạt động, để uốn nắn hành vi cho trẻ. thân thiện yêu thương để tạo tâm lý thoả mái cho trẻ thực hiện tốt mọi hành vi cũng như hoạt động giao tiếp, nhằm giúp trẻ từng bước hình thành lên nhân cách chuẩn mực.
2. Các đề xuất và khuyến nghị:
	Qua một năm thực hiện đề tài, ngoài những thuận lợi, tôi gặp phải một số khó khăn nhất định, tôi có một vài kiến nghị:
- Ngành giáo dục cần mở thêm nhiều phong trào, cuộc vận động về lễ giáo để giáo viên và học sinh được tham gia, từ đó tạo nên ý thức và hành vi tốt cho mọi người. 
- Nhà trường cần quan tâm tạo điều kiện hơn nữa đầu tư cơ sở vật chất cho các lớp, để trẻ được tham gia vào các hoạt động tìm tòi, khám phá nhiều hơn. 
- Nhà trường chăm lo bồi dưỡng về kiến thức chuyên môn cho giáo viên, để họ có tay nghề cao trong công tác, chất lượng dạy học đạt hiệu quả cao hơn. 
- Cô giáo phải yêu nghề, mến trẻ, luôn có ý thức trách nhiệm trong công việc cũng như trong các hoạt động.
Trên đây là một số biện pháp của tôi khi thực hiện đề tài: “Giáo dục lễ giáo cho trẻ 4-5 tuổi”, áp dụng trên trẻ tại Trường mầm non nơi tôi công tác. Với kết quả đó, tôi cũng đóng góp một phần nhỏ bé của mình vào công cuộc chung của ngành giáo dục trong việc nâng cao ý thức, hành vi văn minh cho học sinh, đặt nền móng cho sự hình thành nhân cách trẻ sau này. Rất mong được sự đóng góp, giúp đỡ của hội đồng khoa học các cấp để tôi hoàn thiện đề tài của mình.	
Tôi xin chân thành cám ơn ! 	
 Ngày ... tháng 4 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác.
Ý KIẾN ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CƠ SỞ
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Ngày..thángnăm 2017
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG
Ý KIẾN ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC 
NGHÀNH GIÁO DỤC
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 
Ngày..thángnăm 2017
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG