Đề tài Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Xã hội ngày càng phát triển, quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa diễn ra
ngày càng mạnh mẽ, kéo theo đó giáo dục cũng phát triển không ngừng. Để đáp
ứng kịp thời những yêu cầu của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa thì giáo
dục và đào tạo có vai trò to lớn trong việc trực tiếp tham gia bồi dưỡng nguồn lực
con người. Con người phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú
về tinh thần, trong sáng về đạo đức là động lực và mục tiêu của công cuộc xây
dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Chính vì vậy, trong văn kiện Đại hội đại biểu
toàn quốc lần thứ VIII của Đảng cộng sản Việt Nam đã nhấn mạnh: “Giáo dục và
đào tạo phải xác định rõ mục tiêu, thiết kế nội dung, chương trình đổi mới phương
pháp giáo dục, đào tạo, lựa chọn, những nội dung có tính cơ bản, hiện đại. Tăng
cường giáo dục công dân, giáo dục lòng yêu nước, chủ nghĩa Mác Lê - nin và tư
tưởng Hồ Chí Minh, giáo dục đạo đức và nhân văn, lịch sử dân tộc và bản sắc văn
hóa dân tộc, ý chí vươn lên vì tương lai của bản thân và tiền đồ của đất nước.
Từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và phương pháp hiện đại vào quá
trình đào tạo. ”
Đến đại hội X vẫn tiếp tục nhấn mạnh: “Nâng cao chất lượng giáo dục toàn
diện, đổi mới tổ chức, nội dung, phương pháp và dạy học. ”
Quán triệt nhiệm vụ đó, là một giáo viên, tôi luôn tìm tòi, nghiên cứu, sáng
tạo để làm thế nào cho học sinh có hứng thú trong học tập nhất là bộ môn Giáo
dục công dân.
Môn Giáo dục công dân là môn khoa học xã hội, gắn với đường lối của
Đảng, cùng với các bộ môn khác, nó góp phần đào tạo người lao động mới vừa có
tri thức vừa có đạo đức, có năng lực hoạt động thực tiễn, có trách nhiệm với gia
đình, xã hội, có phương pháp suy nghĩ, hành động phù hợp với điều kiện hoàn
cảnh xã hội, lịch sử đất nước và nhân loại. Góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục
ở trường THPT, củng cố, phát triển học sinh lý tưởng sống cao đẹp, những phẩm
chất và năng lực cơ bản của con người Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước
bắt thăm để chọn nhóm trưởng, thư ký luôn phiên để khắc phục tình trạng có học sinh chuyên trách nhiệm vụ này. Trong khi học sinh thảo luận, giáo viên đi tới các nhóm, quan sát, gợi ý, giúp đỡ học sinh thảo luận (nếu thấy cần thiết) và nhắc nhở học sinh không nói chuyện, làm việc riêng. Sau khi thảo luận, đại diện các nhóm lên trình bày, học sinh quan sát, bổ sung. d. Tổng kết thảo luận Giáo viên tổng kết những ý kiến phát biểu, nêu lên một cách súc tích và có hệ thống những ý kiến thống nhất và chưa thống nhất. Tham gia ý kiến về những điều chưa thống nhất và bổ sung thêm những điều cần thiết. Giáo viên cần đánh giá các ý kiến phát biểu, nhận xét tinh thần, thái độ làm việc chung của tập thể, của nhóm và của cá nhân học sinh. Giáo viên với vai trò là trọng tài chốt lại những nội dung cơ bản, khen thưởng những nhóm thảo luận tốt, động viên, khuyến khích để tạo hứng thú cho học sinh. * Đối với học sinh: - Phải chuẩn bị nội dung trước ở nhà. - Khi đến lớp có lệnh thảo luận phải nhanh chóng vào vị trí của nhóm mình, phải biết dựa vào sách giáo khoa, kiến thức cũ đã học, bài tập, câu hỏi để bàn bạc thảo luận. - Học sinh thảo luận đủ nghe trong nhóm, không cãi nhau ồn ào, đi lại trong lớp. Khi có hiệu lệnh hết thời gian thì nhanh chóng quay về vị trí và tiếp tục chú ý theo dõi để tiếp thu kiến thức hoặc bổ sung thêm ý kiến. Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 14 Đơn vị: Trường THPT Sông Ray - Trước khi thảo luận nhóm về một vấn đề, một nội dung cần phân tích,giải thích nên cho mỗi cá nhân trong nhóm tự ghi ý kiến riêng vào phiếu ( hoặc giấy nháp riêng) rồi đưa ra thảo luận thống nhất ý kiến đúng. 2.5. Trình bày kết quả thảo luận Kết quả thảo luận có thể được trình bày dưới nhiều hình thức: bằng lời, đóng vai, viết hoặc vẽ lên giấy khổ to... có thể do một người thay mặt nhóm trình bày, có thể nhiều người trình bày, mỗi người một đoạn nối tiếp nhau. 2.6. Ví dụ về một hoạt động thảo luận nhóm trong bài “ Khuynh hướng phát triển của sự vật, hiện tượng” (GDCD - 10) Thảo luận nhóm để so sánh phủ định biện chứng và phủ định siêu hình. Bước 1: Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh từ tiết học tuần trước. Về nhà đọc trước bài 6: “Khuynh hướng phát triển của sự vật, hiện tượng”. Chú ý 2 vấn đề sau: 1. So sánh khái niệm phủ định biện chứng và phủ định siêu hình. 2. Khuynh hướng phát triển của sự vật, hiện tượng (đi lên, đi xuống, theo đường tròn, đường sin hay đường xoáy ốc). Bước 2: Chia nhóm, giáo viên chia lớp thành 2 nhóm lớn theo 2 dãy bàn. Mỗi bàn thành một nhóm nhỏ. Giáo viên chọn nhóm trưởng của 2 nhóm lớn. Bước 3: Giao nhiệm vụ, xác định thời gian, hướng dẫn cách thức thảo luận, giáo viên dùng máy chiếu để trình chiếu hai hình ảnh: - Hình ảnh 1 là quả trứng bị đập vỡ, cho vào chảo chiên lên. - Hình ảnh 2 là quả trứng được gà mẹ ấp nở thành con gà con. Các nhóm quan sát cả hai hình ảnh, sau đó : Nhóm 1: Quan sát hình ảnh 1 và trả lời câu hỏi: nguyên nhân dẫn tới quả trứng bị phủ định là gì? Kết quả của của sự phủ định này là gì? Thế nào là phủ định siêu hình? Nhóm 2: Nhóm 2 quan sát kĩ hình ảnh 2 và trả lời câu hỏi: Nguyên nhân dẫn tới quả trứng bị phủ định là gì? Kết quả của sự phủ định này là gì? Thế nào là phủ định biện chứng? Thời gian thảo luận là 7 phút. Bước 4: Tiến hành thảo luận. Các nhóm nhỏ thảo luận theo từng bàn. Thư ký của nhóm lớn ghi ý kiến thảo luận của nhóm nhỏ, nhóm trưởng và thư ký nhóm lớn tổng hợp, chọn lọc ý kiến. Giáo viên đi tới các dãy bàn quan sát giúp đỡ. Sau đó nhóm trưởng lên trình bày ý kiến thảo luận của nhóm mình trước lớp. Giáo viên chiếu lại hình ảnh cần thảo luận của nhóm, cả lớp theo dõi quan sát, các thành viên trong từng nhóm bổ sung ý kiến cho nhóm mình. Nhóm khác bổ sung ý kiến. Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 15 Đơn vị: Trường THPT Sông Ray Giáo viên nêu tiếp vấn đề để cả lớp thảo luận: Phân biệt sự giống và khác nhau giữa phủ định biện chứng và phủ định siêu hình? Bước 5: Giáo viên tổng kết chốt lại. - Phủ định siêu hình là sự phủ định diễn ra do sự can thiệp, sự tác động từ bên ngoài, cản trở hoặc xóa bỏ sự tồn tại, phát triển tự nhiên của sự vật. - Phủ định biện chứng là sự phủ định diễn ra do sự phát triển của bản thân sự vật, hiện tượng, có kế thừa những yếu tố tích cực của sự vật, hiện tượng cũ. + Giống nhau: Đều là phủ định (làm mất đi cái cũ). + Khác nhau: Phủ định siêu hình Phủ định biện chứng - Nguyên nhân phủ định ở bên ngoài sự vật - Không kế thừa hoặc kế thừa nguyên xi cái cũ. - Nguyên nhân phủ định ở bản thân sự vật - Kế thừa có cải biến những yếu tố tích cực của cái cũ. Cuối cùng giáo viên nhận xét tinh thần, thái độ, đánh giá kết quả của các nhóm, biểu dương những học sinh và nhóm thảo luận tích cực, có hiệu quả. 2.7. Một số đặc điểm giáo viên cần lưu ý khi áp dụng phương pháp thảo luận nhóm - Khi xây dựng câu hỏi thảo luận cần lưu ý tới tính chất thực tế của vấn đề, không nên tham nhiều nội dung bởi nếu kết hợp nhiều nội dung trong một câu hỏi thảo luận sẽ gây ra sự nhàm chán, mất thời gian hoặc có thể vấn đề không được giải quyết triệt để sẽ phá vỡ kết cấu bài giảng. - Câu hỏi thảo luận không quá đơn giản nhưng cũng không mang tính chất thách đố học sinh, môi trường học tập phải tạo ra được sự thoải mái ngay từ đầu giữa học sinh và giáo viên. - Giáo viên khi thực hiện điều phối lớp học phải là người có nhiều kinh nghiệm thực tế và chắc về lý luận để có thể tóm lại vấn đề. Khi nội dung có khả năng vượt ra ngoài tầm kiểm soát, giáo viên cần phải sử dụng câu hỏi hướng học sinh quay trở lại nội dung. Đôi khi mâu thuẫn trong thảo luận có thể dẫn đến xung đột cá nhân, lúc này giáo viên phải đóng vai trò là người hòa giải, mời các cá nhân này ra góc riêng và ghi lại những ý kiến của từng em để có thể giải quyết triệt để và tiếp tục nội dung theo kế hoạch định sẵn. - Giáo dục công dân là một môn học có tính thực tiễn cao, ứng dụng rất nhiều trong các lĩnh vực của đời sống. Do đó, trong quá trình dạy học giáo viên không nên chỉ trình bày lý thuyết một chiều mà cần nêu các vến đề, đặt ra các câu hỏi, tình huống để học sinh vận dụng những hiểu biết, kinh nghiệm của bản thân học được từ lý thuyết, từ thực tiễn cuộc sống để giải quyết các vấn đề đặt ra. Ngoài ra Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 16 Đơn vị: Trường THPT Sông Ray việc giảng dạy môn Giáo dục công dân không dừng ở mức độ hiểu mà còn phải giúp các em vận dụng các kiến thức để giải thích các hiện tượng, khái niệm, phạm trù, quy luật, nguyên nhânhay vận dụng cho chính bản thân mình trong trong thực tế. Để làm được những điều này, tôi thiết nghĩ việc áp dụng phương pháp dạy học tình huống là cần thiết. Phương pháp này đòi hỏi không gian rộng nhưng trên thực tế thì ở các trường THPT hiện nay, việc sử dụng phương pháp này còn nhiều hạn chế, đồng thời do thời gian hạn định của tiết học, cho nên giáo viên phải biết tổ chức hợp lí và học sinh đã khá quen với phương pháp này thì mới có kết quả. Cần nhớ rằng, trong hoạt động nhóm, tư duy tích cực của học sinh phải được phát huy và ý nghĩa quan trọng của phương pháp này là rèn luyện năng lực hợp tác giữa các thành viên trong nhóm. Cần tránh khuynh hướng hình thức và đề phòng lạm dụng, cho rằng tổ chức hoạt động nhóm là dấu hiệu tiêu biểu nhất cho đổi mới phương pháp dạy học và hoạt động nhóm càng nhiều thì chứng tỏ phương pháp dạy học càng đổi mới. Thực hiện phương pháp này mất nhiều thời gian để chuẩn bị và tiến hành cuộc thảo luận. Vì vậy, giáo viên dạy cần phải cân nhắc giữa việc bảo đảm mục tiêu bài học với thời gian quy định. Như vậy, thảo luận nhóm là một trong những phương pháp dạy học tích cực, được sử dụng thường xuyên trong quá trình đổi mới phương pháp dạy học hiện nay. Phương pháp này, phát huy tính chủ động, sáng tạo, năng lực diễn đạt, hợp tác, làm việc theo nhóm của học sinh - một phẩm chất quan trọng của người công dân trong xu thế hội nhập, toàn cầu hóa ngày nay. Tuy nhiên, đây là một phương pháp khó và để vận dụng thành công phương pháp này, giáo viên cần nắm vững kiến thức, có quy trình thảo luận khoa học cùng với nghệ thuật sư phạm. Bên cạnh đó, cần phải có điều kiện về cơ sở vật chất thuận lợi và sự kết hợp linh hoạt thảo luận nhóm với các phương pháp dạy học khác. III. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI Phương pháp thảo luận nhóm là một trong những phương pháp giảng dạy có hiệu quả nhằm khơi dậy sự nhiệt tình, tính năng động và sáng tạo của học sinh, khuyến khích học sinh tham gia thảo luận nhóm và học sinh theo đó cũng có cơ hội trao đổi, học tập lẫn nhau. Đồng thời, học sinh cũng dần dần làm quen với những tình huống phức tạp và có thật sẽ gặp trong cuộc sống sau này. Cụ thể: + Xây dựng cho học sinh có được lối sống hòa nhập với cộng đồng, tinh thần hợp tác, kĩ năng giao tiếp, tinh thần đoàn kết, sự phối hợp, hiểu biết về tinh thần trách nhiệm và hỗ trợ lẫn nhau giữa các thành viên từ đó tạo ra những giải pháp mới cho mọi vấn đề khó khăn. + Kết quả học tập cao hơn. Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 17 Đơn vị: Trường THPT Sông Ray + Kiến thức của học sinh sẽ giảm bớt tính chủ quan, phiến diện, làm tăng tính khách quan khoa học. + Kiến thức trở nên sâu sắc, bền vững dễ nhớ, nhớ nhanh và lâu hơn do được trao đổi học hỏi giữa các thành viên trong nhóm. + Nhờ không khí thảo luận nhóm cởi mở giúp học sinh thoải mái, tự tin hơn trong việc trình bày ý kiến của mình và biết lắng nghe có phê phán ý kiến của những thành viên khác. * Kết quả cụ thể: Sau một thời gian nghiên cứu và áp dụng phương pháp dạy học thảo luận nhóm trong giảng dạy môn Giáo dục công dân, tôi đã thu nhận được những kết quả khả quan, nhằm đánh giá được việc áp dụng phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học môn Giáo dục công dân. Mặt khác, nó cũng giúp giáo viên thấy được những ưu, nhược điểm của phương pháp này trong quá trình dạy học để kịp thời sửa đổi và phát huy theo hướng ngày càng tốt hơn, tạo điều kiện cho công tác giảng dạy đạt hiệu quả cao nhất. 1. Thống kê số liệu từng lớp không thường xuyên áp dụng phương pháp thảo luận nhóm( kết quả học kì I năm học 2011 – 2012) Lớp Tổng số HS Giỏi Khá Trung bình Yếu 10C1 40 3 7,5% 17 42,5% 17 42,5% 3 7,5% 10C3 42 4 9,5% 20 47,6% 16 38% 2 4,76% 11B4 43 2 4,65% 19 44% 18 41,8% 4 9,3% 11B5 41 3 7% 22 53,6% 11 26,8% 5 12% 2. Thống kê số liệu từng lớp thường xuyên áp dụng phương pháp thảo luận nhóm. ( kết quả năm học 2011 – 2012) Lớp Tổng số HS Giỏi Khá Trung bình Yếu 10C2 43 10 23,2% 25 58% 8 18,6% 0 0 10C4 44 12 27,2% 22 50% 10 22,8% 0 0 11B1 40 9 2,2% 21 52,5% 10 25% 0 0 11B2 41 9 21,95% 23 56% 9 21,95% 0 0 Nhìn vào 2 bảng thống kê số liệu trên ta có thể dễ dàng nhận thấy: Ở những lớp không thường xuyên áp dụng phương pháp thảo luận nhóm thì kết quả học lực thấp hơn nhóm lớp thường xuyên được áp dụng phương pháp này (số học sinh giỏi, khá tăng lên còn học sinh trung bình giảm và không còn học sinh Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 18 Đơn vị: Trường THPT Sông Ray yếu). Nhìn chung nếu đề tài này được nhân rộng cho tất cả các khối lớp (10,11, 12) thì sẽ mang lại kết quả học tập cao. Đồng thời gây được hứng thú, phát huy được tính tích cực và chủ động trong học tập của học sinh; thúc đẩy được tinh thần hợp tác, hiểu biết và hỗ trợ lẫn nhau giữa các thành viên; rèn luyện cho học sinh có được những kĩ năng và sự hiểu biết của cả nhóm có ích lợi lớn đối với từng cá nhân. Sau khi áp dụng phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học môn Giáo dục công dân, tôi nhận thấy: - Học sinh có hứng thú trong học tập. Từ đó các em hăng hái tham gia xây dựng bài và cũng nhờ đó mà tình cảm của các em đối với môn Giáo dục công dân cũng tốt đẹp hơn. - Học sinh tiếp thu bài tốt hơn. Nhiều em đã tích cực phát biểu ý kiến, tham khảo trước tài liệu ở nhà và nhờ vậy mà các em tiếp thu bài một cách chủ động. - Học sinh tinh lọc và mở rộng kiến thức. Dẫn đến khối lượng kiến thức mà các em tiếp thu được là của chính bản thân mình khai thác. - Học sinh biết cách sử dụng kiến thức có ý nghĩa. Điều đó giúp các em nhớ lâu hơn kiến thức đã học. - Học sinh phát triển các hoạt động tư duy thông qua việc giải quyết tốt các tình huống mà giáo viên đưa ra. Do đó, kết quả là hình thành được kĩ năng giải quyết tình huống cho học sinh. - Dạy học bằng phương pháp thảo luận nhóm còn tạo ra một cơ hội so sánh năng lực toàn diện hơn cho học sinh, đó là cả một “gói” kĩ năng như: Phát biểu trước đám đông, phân tích vấn đề một cách logic, hiểu biết rộng về thực tế, biết vận dụng lý thuyết để áp dụng phân tích các vấn đề thực tế, phản biện và chấp nhận các ý kiến khác biệt Đó là những kĩ năng cần có để một cá nhân thành công trong cuộc sống và đây cũng chính là mục đích lớn mà phương pháp dạy học này hướng tới. Tóm lại: Để có được tiết dạy hay, bổ ích và thực tiễn còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nội dung bài học là yếu tố cốt lõi để có được bài giảng thành công. Nhưng nếu chỉ chăm chú đến yếu tố của nội dung bài học thôi chưa đủ, học sinh của ngày hôn nay không chỉ muốn nghe và tiếp nhận kiến thức một chiều từ giáo viên, mà còn muốn được tham gia vào bài học, muốn được bày tỏ quan điểm, chia sẻ những vướng mắc cần tháo gỡ. Dù muốn hay không, nguyện vọng, mong muốn của học sinh phải được tính đến như một thước đo cho sự thành công của giáo viên bởi suy cho cùng bài giảng chỉ hay khi những kiến thức giáo viên truyền tải, gần gũi và có thể được áp dụng vào thực tiễn. Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 19 Đơn vị: Trường THPT Sông Ray IV. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận Hiện nay, với chủ trương đổi mới phương pháp dạy và học, “ lấy học sinh làm trung tâm” dưới sự tổ chức, hướng dẫn của giáo viên nhằm phát huy tư duy độc lập, sáng tạo của học sinh đã trở thành một đòi hỏi, yêu cầu đối với mỗi giáo viên trong quá trình giảng dạy. Giáo viên phải sử dụng nhiều phương pháp dạy học, có như thế mới phát huy được tính tích cực học, khả năng ham thích học tập và tìm hiểu ở học sinh. Với phương pháp thảo luận nhóm sẽ giúp cho học sinh hiểu bài dễ dàng, khắc sâu kiến thức hơn và có thể vận dụng những hiểu biết vào cuộc sống hàng ngày. Phân biệt được đâu lá đúng, đâu là sai, cái gì là tiến bộ, cái gì là lạc hậu để nâng cao nhận thức khoa học, phát triển nhân cách và rèn luyện phẩm chất đạo đức, tránh được tình trạng học một cách thụ động, học vẹt và e ngại khi học môn này. Từ đó có thể khẳng định, dạy học theo phương pháp thảo luận nhóm là một hình thức khoa học về việc dạy cách học, học cách học. Phương pháp này không tốn kém nhiều về vật chất mà còn có ý nghĩa sư phạm rất lớn, vì nó sinh động, cụ thể, thực tế, đồng thời giúp giáo viên kịp thời phát hiện được những chỗ mạnh, chỗ yếu của học sinh để điều chỉnh, khích lệ. Học sinh sẽ năng động và dạn dĩ hơn dần dần sẽ nâng mình lên trong nhận thức và hành động sáng tạo. Phương pháp này còn giúp học sinh cải thiện các kĩ năng sống và làm việc như: Hợp tác theo nhóm gắn kết với độc lập, suy nghĩ, tìm ra lối thoát và vượt lên chính mình bằng mọi cách sáng tạo. Phương pháp dạy học môn Giáo dục công dân rất phong phú, đa dạng, bao gồm cả phương pháp truyền thống và phương pháp hiện đại. Mỗi phương pháp đều có mặt mạnh và hạn chế riêng, phù hợp với từng loại bài riêng và từng tiết dạy. Vì vậy, giáo viên không nên quá lạm dụng hoặc phủ định hoàn toàn một phương pháp dạy học nào. Điều quan trọng là cần phải lựa chọn và sử dụng kết hợp các phương pháp một cách hợp lý. Song việc xác định phương pháp dạy học trong mỗi bài cần căn cứ vào năng lực của giáo viên, đặc điểm đối tượng học sinh, tình hình cụ thể của từng lớp, dung lượng kiến thức và thời lượng mỗi bài mà giáo viên có thể áp dụng các phương pháp dạy học tích cực thích hợp, tránh hiện tượng cứng nhắc, máy móc để giờ lên lớp có được những hiệu quả cao nhất. Tuy nhiên, để phát huy tính tích cực học tập của học sinh, giáo viên nên sử dụng các phương pháp dạy học tích cực phù hợp với bộ môn. Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 20 Đơn vị: Trường THPT Sông Ray 2. Đề xuất, khuyến nghị - Đối với bản thân sẽ tự nhân rộng đề tài này cho các lớp mình dạy. - Đối với tổ chuyên môn có thể phổ biến đề tài này cho các giáo viên trong tổ áp dụng. - Đối với trường THPT: + Nên tạo điều kiện về thời gian, kinh phí, khuyến khích giáo viên có thể tự làm đồ dùng dạy học phục vụ cho bộ môn. + Đầu tư thêm về cơ sở vật chất, tạo điều kiện về phương tiện dạy học có liên quan đến giảng dạy theo phương pháp dạy học tích cực. + Để hình thành kĩ năng thảo luận nhóm cho học sinh được tiến hành một cách thuận lợi, nhà trường cần xem xét giảm sĩ số học sinh trong một lớp học (khoảng 30 - 35 học sinh), bởi lớp học mà quá đông học sinh thì hiệu xuất học tập và giảng dạy sẽ giảm. - Đối với giáo viên: + Cần trau dồi chuyên môn, học hỏi kinh nghiệm để sử dụng phương pháp dạy học thảo luận nhóm một cách hiệu quả nhất. Để hình thành kĩ năng thảo luận nhóm cho học sinh, giáo viên cần có sự đầu tư về nội dung, chuẩn bị thật chu đáo về mặt phương pháp và phương tiện giáo dục. + Tiếp tục thiết kế các bài giảng theo phương pháp dạy học thảo luận nhóm để có thể triển khai áp dụng cho việc giảng dạy trong môn giáo dục công dân. Trên đây là một số kinh nghiệm và những ý kiến đóng góp nhỏ mà bản thân tôi đã đúc kết được trong quá trình giảng dạy với mong muốn quý thầy cô có thể sử dụng phương pháp dạy học thảo luận nhóm một cách dễ dàng, hiệu quả, chất lượng hơn và học sinh có thể tiếp thu bài học tốt hơn, có khả năng tự rèn luyện và hoàn thiện bản thân qua các kiến thức đã học được. Để hoàn thành tốt một đề tài và mang tính hiệu quả cao không phải là một việc dễ dàng. Chính vì vậy, có thể sẽ còn những thiếu sót, tôi rất mong nhận được những ý kiến trao đổi, góp ý, bổ sung của quý thầy cô để tôi có thêm những kinh nghiệm quý báu và hoàn thiện hơn về phương pháp giảng dạy của mình. Tôi xin chân thành cảm ơn! Cẩm Mỹ, Ngày 14 tháng 05 năm 2012 Giáo viên thực hiện Lại Thị Ngọc Xuyến Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 21 Đơn vị: Trường THPT Sông Ray TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Nguyễn Cảnh Toàn (2001). Tuyển tập các tác phẩm bàn về giáo dục Việt Nam. NXB Giáo dục. 2. Nguyễn Kỳ (1995). Phương pháp giáo dục tích cực lấy người học làm trung tâm. NXB Quốc Gia Hà Nội. 3. Nguyễn An (1996). Lý luận dạy học. NXB Giáo dục. 4. Phan Long (2004). Giáo trình môn phương pháp giảng dạy. Trường Đại học Sư Phạm TPHCM. 5. Trần Bá Hoành (2003). Dạy học lấy người học làm trung tâm - Nguồn gốc, bản chất, đặc điểm. Tạp chí Thông Tin Khoa Học Giáo dục, số 96, trang 1. 6. Nguyễn Thùy Vân (2006). Phương pháp dạy học tình huống trong công tác đào tạo và bồi dưỡng giáo viên. Tạp chí Giáo dục, số 152, trang 18. 7. Sách giáo khoa, sách giáo viên GDCD – 10,11 (2006). NXB Giáo dục. 8. Hướng dẫn thực hiện chương trình, sách giáo khoa lớp 10, 11, 12. NXB Giáo dục.
File đính kèm:
- mot_so_kinh_nghiem_khi_su_dung_phuong_phap_thao_luan_nhom_trong_giang_day_mon_giao_duc_cong_dan_bac.pdf