Đề tài Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

Xã hội ngày càng phát triển, quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa diễn ra

ngày càng mạnh mẽ, kéo theo đó giáo dục cũng phát triển không ngừng. Để đáp

ứng kịp thời những yêu cầu của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa thì giáo

dục và đào tạo có vai trò to lớn trong việc trực tiếp tham gia bồi dưỡng nguồn lực

con người. Con người phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú

về tinh thần, trong sáng về đạo đức là động lực và mục tiêu của công cuộc xây

dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Chính vì vậy, trong văn kiện Đại hội đại biểu

toàn quốc lần thứ VIII của Đảng cộng sản Việt Nam đã nhấn mạnh: “Giáo dục và

đào tạo phải xác định rõ mục tiêu, thiết kế nội dung, chương trình đổi mới phương

pháp giáo dục, đào tạo, lựa chọn, những nội dung có tính cơ bản, hiện đại. Tăng

cường giáo dục công dân, giáo dục lòng yêu nước, chủ nghĩa Mác Lê - nin và tư

tưởng Hồ Chí Minh, giáo dục đạo đức và nhân văn, lịch sử dân tộc và bản sắc văn

hóa dân tộc, ý chí vươn lên vì tương lai của bản thân và tiền đồ của đất nước.

Từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và phương pháp hiện đại vào quá

trình đào tạo. ”

Đến đại hội X vẫn tiếp tục nhấn mạnh: “Nâng cao chất lượng giáo dục toàn

diện, đổi mới tổ chức, nội dung, phương pháp và dạy học. ”

Quán triệt nhiệm vụ đó, là một giáo viên, tôi luôn tìm tòi, nghiên cứu, sáng

tạo để làm thế nào cho học sinh có hứng thú trong học tập nhất là bộ môn Giáo

dục công dân.

Môn Giáo dục công dân là môn khoa học xã hội, gắn với đường lối của

Đảng, cùng với các bộ môn khác, nó góp phần đào tạo người lao động mới vừa có

tri thức vừa có đạo đức, có năng lực hoạt động thực tiễn, có trách nhiệm với gia

đình, xã hội, có phương pháp suy nghĩ, hành động phù hợp với điều kiện hoàn

cảnh xã hội, lịch sử đất nước và nhân loại. Góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục

ở trường THPT, củng cố, phát triển học sinh lý tưởng sống cao đẹp, những phẩm

chất và năng lực cơ bản của con người Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa,

hiện đại hóa đất nước

pdf21 trang | Chia sẻ: myhoa95 | Lượt xem: 1553 | Lượt tải: 2Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Đề tài Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 bắt thăm để chọn 
nhóm trưởng, thư ký luôn phiên để khắc phục tình trạng có học sinh chuyên trách 
nhiệm vụ này. Trong khi học sinh thảo luận, giáo viên đi tới các nhóm, quan sát, 
gợi ý, giúp đỡ học sinh thảo luận (nếu thấy cần thiết) và nhắc nhở học sinh không 
nói chuyện, làm việc riêng. Sau khi thảo luận, đại diện các nhóm lên trình bày, học 
sinh quan sát, bổ sung. 
 d. Tổng kết thảo luận 
 Giáo viên tổng kết những ý kiến phát biểu, nêu lên một cách súc tích và có hệ 
thống những ý kiến thống nhất và chưa thống nhất. 
 Tham gia ý kiến về những điều chưa thống nhất và bổ sung thêm những điều 
cần thiết. 
 Giáo viên cần đánh giá các ý kiến phát biểu, nhận xét tinh thần, thái độ làm 
việc chung của tập thể, của nhóm và của cá nhân học sinh. Giáo viên với vai trò là 
trọng tài chốt lại những nội dung cơ bản, khen thưởng những nhóm thảo luận tốt, 
động viên, khuyến khích để tạo hứng thú cho học sinh. 
 * Đối với học sinh: 
 - Phải chuẩn bị nội dung trước ở nhà. 
 - Khi đến lớp có lệnh thảo luận phải nhanh chóng vào vị trí của nhóm mình, 
phải biết dựa vào sách giáo khoa, kiến thức cũ đã học, bài tập, câu hỏi để bàn bạc 
thảo luận. 
 - Học sinh thảo luận đủ nghe trong nhóm, không cãi nhau ồn ào, đi lại trong 
lớp. Khi có hiệu lệnh hết thời gian thì nhanh chóng quay về vị trí và tiếp tục chú ý 
theo dõi để tiếp thu kiến thức hoặc bổ sung thêm ý kiến. 
Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng 
dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT 
GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 14 
Đơn vị: Trường THPT Sông Ray 
 - Trước khi thảo luận nhóm về một vấn đề, một nội dung cần phân tích,giải 
thích nên cho mỗi cá nhân trong nhóm tự ghi ý kiến riêng vào phiếu ( hoặc giấy 
nháp riêng) rồi đưa ra thảo luận thống nhất ý kiến đúng. 
2.5. Trình bày kết quả thảo luận 
 Kết quả thảo luận có thể được trình bày dưới nhiều hình thức: bằng lời, đóng 
vai, viết hoặc vẽ lên giấy khổ to... có thể do một người thay mặt nhóm trình bày, 
có thể nhiều người trình bày, mỗi người một đoạn nối tiếp nhau. 
2.6. Ví dụ về một hoạt động thảo luận nhóm trong bài “ Khuynh hướng phát 
triển của sự vật, hiện tượng” (GDCD - 10) 
 Thảo luận nhóm để so sánh phủ định biện chứng và phủ định siêu hình. 
 Bước 1: Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh từ tiết học tuần trước. Về nhà đọc 
trước bài 6: “Khuynh hướng phát triển của sự vật, hiện tượng”. Chú ý 2 vấn đề 
sau: 
 1. So sánh khái niệm phủ định biện chứng và phủ định siêu hình. 
 2. Khuynh hướng phát triển của sự vật, hiện tượng (đi lên, đi xuống, theo đường 
tròn, đường sin hay đường xoáy ốc). 
 Bước 2: Chia nhóm, giáo viên chia lớp thành 2 nhóm lớn theo 2 dãy bàn. Mỗi 
bàn thành một nhóm nhỏ. Giáo viên chọn nhóm trưởng của 2 nhóm lớn. 
 Bước 3: Giao nhiệm vụ, xác định thời gian, hướng dẫn cách thức thảo luận, giáo 
viên dùng máy chiếu để trình chiếu hai hình ảnh: 
 - Hình ảnh 1 là quả trứng bị đập vỡ, cho vào chảo chiên lên. 
 - Hình ảnh 2 là quả trứng được gà mẹ ấp nở thành con gà con. Các nhóm quan 
sát cả hai hình ảnh, sau đó : 
 Nhóm 1: Quan sát hình ảnh 1 và trả lời câu hỏi: nguyên nhân dẫn tới quả trứng 
bị phủ định là gì? Kết quả của của sự phủ định này là gì? Thế nào là phủ định 
siêu hình? 
 Nhóm 2: Nhóm 2 quan sát kĩ hình ảnh 2 và trả lời câu hỏi: Nguyên nhân dẫn 
tới quả trứng bị phủ định là gì? Kết quả của sự phủ định này là gì? Thế nào là 
phủ định biện chứng? 
 Thời gian thảo luận là 7 phút. 
 Bước 4: Tiến hành thảo luận. 
 Các nhóm nhỏ thảo luận theo từng bàn. Thư ký của nhóm lớn ghi ý kiến thảo 
luận của nhóm nhỏ, nhóm trưởng và thư ký nhóm lớn tổng hợp, chọn lọc ý kiến. 
Giáo viên đi tới các dãy bàn quan sát giúp đỡ. Sau đó nhóm trưởng lên trình bày ý 
kiến thảo luận của nhóm mình trước lớp. Giáo viên chiếu lại hình ảnh cần thảo 
luận của nhóm, cả lớp theo dõi quan sát, các thành viên trong từng nhóm bổ sung 
ý kiến cho nhóm mình. Nhóm khác bổ sung ý kiến. 
Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng 
dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT 
GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 15 
Đơn vị: Trường THPT Sông Ray 
 Giáo viên nêu tiếp vấn đề để cả lớp thảo luận: Phân biệt sự giống và khác 
nhau giữa phủ định biện chứng và phủ định siêu hình? 
 Bước 5: Giáo viên tổng kết chốt lại. 
 - Phủ định siêu hình là sự phủ định diễn ra do sự can thiệp, sự tác động từ bên 
ngoài, cản trở hoặc xóa bỏ sự tồn tại, phát triển tự nhiên của sự vật. 
 - Phủ định biện chứng là sự phủ định diễn ra do sự phát triển của bản thân sự vật, 
hiện tượng, có kế thừa những yếu tố tích cực của sự vật, hiện tượng cũ. 
 + Giống nhau: Đều là phủ định (làm mất đi cái cũ). 
 + Khác nhau: 
Phủ định siêu hình Phủ định biện chứng 
- Nguyên nhân phủ định ở bên ngoài sự 
vật 
- Không kế thừa hoặc kế thừa nguyên xi 
cái cũ. 
- Nguyên nhân phủ định ở bản thân sự 
vật 
- Kế thừa có cải biến những yếu tố tích 
cực của cái cũ. 
 Cuối cùng giáo viên nhận xét tinh thần, thái độ, đánh giá kết quả của các nhóm, 
biểu dương những học sinh và nhóm thảo luận tích cực, có hiệu quả. 
2.7. Một số đặc điểm giáo viên cần lưu ý khi áp dụng phương pháp thảo luận 
nhóm 
 - Khi xây dựng câu hỏi thảo luận cần lưu ý tới tính chất thực tế của vấn đề, 
không nên tham nhiều nội dung bởi nếu kết hợp nhiều nội dung trong một câu hỏi 
thảo luận sẽ gây ra sự nhàm chán, mất thời gian hoặc có thể vấn đề không được 
giải quyết triệt để sẽ phá vỡ kết cấu bài giảng. 
 - Câu hỏi thảo luận không quá đơn giản nhưng cũng không mang tính chất thách 
đố học sinh, môi trường học tập phải tạo ra được sự thoải mái ngay từ đầu giữa 
học sinh và giáo viên. 
 - Giáo viên khi thực hiện điều phối lớp học phải là người có nhiều kinh nghiệm 
thực tế và chắc về lý luận để có thể tóm lại vấn đề. Khi nội dung có khả năng vượt 
ra ngoài tầm kiểm soát, giáo viên cần phải sử dụng câu hỏi hướng học sinh quay 
trở lại nội dung. Đôi khi mâu thuẫn trong thảo luận có thể dẫn đến xung đột cá 
nhân, lúc này giáo viên phải đóng vai trò là người hòa giải, mời các cá nhân này ra 
góc riêng và ghi lại những ý kiến của từng em để có thể giải quyết triệt để và tiếp 
tục nội dung theo kế hoạch định sẵn. 
 - Giáo dục công dân là một môn học có tính thực tiễn cao, ứng dụng rất nhiều 
trong các lĩnh vực của đời sống. Do đó, trong quá trình dạy học giáo viên không 
nên chỉ trình bày lý thuyết một chiều mà cần nêu các vến đề, đặt ra các câu hỏi, 
tình huống để học sinh vận dụng những hiểu biết, kinh nghiệm của bản thân học 
được từ lý thuyết, từ thực tiễn cuộc sống để giải quyết các vấn đề đặt ra. Ngoài ra 
Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng 
dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT 
GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 16 
Đơn vị: Trường THPT Sông Ray 
việc giảng dạy môn Giáo dục công dân không dừng ở mức độ hiểu mà còn phải 
giúp các em vận dụng các kiến thức để giải thích các hiện tượng, khái niệm, phạm 
trù, quy luật, nguyên nhânhay vận dụng cho chính bản thân mình trong trong 
thực tế. Để làm được những điều này, tôi thiết nghĩ việc áp dụng phương pháp dạy 
học tình huống là cần thiết. 
 Phương pháp này đòi hỏi không gian rộng nhưng trên thực tế thì ở các trường 
THPT hiện nay, việc sử dụng phương pháp này còn nhiều hạn chế, đồng thời do 
thời gian hạn định của tiết học, cho nên giáo viên phải biết tổ chức hợp lí và học 
sinh đã khá quen với phương pháp này thì mới có kết quả. Cần nhớ rằng, trong 
hoạt động nhóm, tư duy tích cực của học sinh phải được phát huy và ý nghĩa quan 
trọng của phương pháp này là rèn luyện năng lực hợp tác giữa các thành viên 
trong nhóm. Cần tránh khuynh hướng hình thức và đề phòng lạm dụng, cho rằng 
tổ chức hoạt động nhóm là dấu hiệu tiêu biểu nhất cho đổi mới phương pháp dạy 
học và hoạt động nhóm càng nhiều thì chứng tỏ phương pháp dạy học càng đổi 
mới. 
 Thực hiện phương pháp này mất nhiều thời gian để chuẩn bị và tiến hành cuộc 
thảo luận. Vì vậy, giáo viên dạy cần phải cân nhắc giữa việc bảo đảm mục tiêu bài 
học với thời gian quy định. 
 Như vậy, thảo luận nhóm là một trong những phương pháp dạy học tích cực, 
được sử dụng thường xuyên trong quá trình đổi mới phương pháp dạy học hiện 
nay. Phương pháp này, phát huy tính chủ động, sáng tạo, năng lực diễn đạt, hợp 
tác, làm việc theo nhóm của học sinh - một phẩm chất quan trọng của người công 
dân trong xu thế hội nhập, toàn cầu hóa ngày nay. Tuy nhiên, đây là một phương 
pháp khó và để vận dụng thành công phương pháp này, giáo viên cần nắm vững 
kiến thức, có quy trình thảo luận khoa học cùng với nghệ thuật sư phạm. Bên cạnh 
đó, cần phải có điều kiện về cơ sở vật chất thuận lợi và sự kết hợp linh hoạt thảo 
luận nhóm với các phương pháp dạy học khác. 
III. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI 
Phương pháp thảo luận nhóm là một trong những phương pháp giảng dạy có 
hiệu quả nhằm khơi dậy sự nhiệt tình, tính năng động và sáng tạo của học sinh, 
khuyến khích học sinh tham gia thảo luận nhóm và học sinh theo đó cũng có cơ 
hội trao đổi, học tập lẫn nhau. Đồng thời, học sinh cũng dần dần làm quen với 
những tình huống phức tạp và có thật sẽ gặp trong cuộc sống sau này. Cụ thể: 
+ Xây dựng cho học sinh có được lối sống hòa nhập với cộng đồng, tinh thần 
hợp tác, kĩ năng giao tiếp, tinh thần đoàn kết, sự phối hợp, hiểu biết về tinh thần 
trách nhiệm và hỗ trợ lẫn nhau giữa các thành viên từ đó tạo ra những giải pháp 
mới cho mọi vấn đề khó khăn. 
+ Kết quả học tập cao hơn. 
Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng 
dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT 
GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 17 
Đơn vị: Trường THPT Sông Ray 
+ Kiến thức của học sinh sẽ giảm bớt tính chủ quan, phiến diện, làm tăng tính 
khách quan khoa học. 
+ Kiến thức trở nên sâu sắc, bền vững dễ nhớ, nhớ nhanh và lâu hơn do được 
trao đổi học hỏi giữa các thành viên trong nhóm. 
+ Nhờ không khí thảo luận nhóm cởi mở giúp học sinh thoải mái, tự tin hơn 
trong việc trình bày ý kiến của mình và biết lắng nghe có phê phán ý kiến của 
những thành viên khác. 
* Kết quả cụ thể: 
Sau một thời gian nghiên cứu và áp dụng phương pháp dạy học thảo luận nhóm 
trong giảng dạy môn Giáo dục công dân, tôi đã thu nhận được những kết quả khả 
quan, nhằm đánh giá được việc áp dụng phương pháp thảo luận nhóm trong dạy 
học môn Giáo dục công dân. Mặt khác, nó cũng giúp giáo viên thấy được những 
ưu, nhược điểm của phương pháp này trong quá trình dạy học để kịp thời sửa đổi 
và phát huy theo hướng ngày càng tốt hơn, tạo điều kiện cho công tác giảng dạy 
đạt hiệu quả cao nhất. 
1. Thống kê số liệu từng lớp không thường xuyên áp dụng phương pháp 
thảo luận nhóm( kết quả học kì I năm học 2011 – 2012) 
Lớp 
Tổng 
số HS 
Giỏi Khá Trung bình Yếu 
10C1 40 3 7,5% 17 42,5% 17 42,5% 3 7,5% 
10C3 42 4 9,5% 20 47,6% 16 38% 2 4,76% 
11B4 43 2 4,65% 19 44% 18 41,8% 4 9,3% 
11B5 41 3 7% 22 53,6% 11 26,8% 5 12% 
 2. Thống kê số liệu từng lớp thường xuyên áp dụng phương pháp thảo luận 
nhóm. ( kết quả năm học 2011 – 2012) 
Lớp 
Tổng 
số HS 
Giỏi Khá Trung bình Yếu 
10C2 43 10 23,2% 25 58% 8 18,6% 0 0 
10C4 44 12 27,2% 22 50% 10 22,8% 0 0 
11B1 40 9 2,2% 21 52,5% 10 25% 0 0 
11B2 41 9 21,95% 23 56% 9 21,95% 0 0 
 Nhìn vào 2 bảng thống kê số liệu trên ta có thể dễ dàng nhận thấy: 
 Ở những lớp không thường xuyên áp dụng phương pháp thảo luận nhóm thì 
kết quả học lực thấp hơn nhóm lớp thường xuyên được áp dụng phương pháp này 
(số học sinh giỏi, khá tăng lên còn học sinh trung bình giảm và không còn học sinh 
Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng 
dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT 
GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 18 
Đơn vị: Trường THPT Sông Ray 
yếu). Nhìn chung nếu đề tài này được nhân rộng cho tất cả các khối lớp (10,11, 
12) thì sẽ mang lại kết quả học tập cao. Đồng thời gây được hứng thú, phát huy 
được tính tích cực và chủ động trong học tập của học sinh; thúc đẩy được tinh thần 
hợp tác, hiểu biết và hỗ trợ lẫn nhau giữa các thành viên; rèn luyện cho học sinh 
có được những kĩ năng và sự hiểu biết của cả nhóm có ích lợi lớn đối với từng cá 
nhân. 
 Sau khi áp dụng phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học môn Giáo 
dục công dân, tôi nhận thấy: 
- Học sinh có hứng thú trong học tập. Từ đó các em hăng hái tham gia xây 
dựng bài và cũng nhờ đó mà tình cảm của các em đối với môn Giáo dục công dân 
cũng tốt đẹp hơn. 
- Học sinh tiếp thu bài tốt hơn. Nhiều em đã tích cực phát biểu ý kiến, tham 
khảo trước tài liệu ở nhà và nhờ vậy mà các em tiếp thu bài một cách chủ động. 
- Học sinh tinh lọc và mở rộng kiến thức. Dẫn đến khối lượng kiến thức mà các 
em tiếp thu được là của chính bản thân mình khai thác. 
- Học sinh biết cách sử dụng kiến thức có ý nghĩa. Điều đó giúp các em nhớ lâu 
hơn kiến thức đã học. 
- Học sinh phát triển các hoạt động tư duy thông qua việc giải quyết tốt các tình 
huống mà giáo viên đưa ra. Do đó, kết quả là hình thành được kĩ năng giải quyết 
tình huống cho học sinh. 
- Dạy học bằng phương pháp thảo luận nhóm còn tạo ra một cơ hội so sánh 
năng lực toàn diện hơn cho học sinh, đó là cả một “gói” kĩ năng như: Phát biểu 
trước đám đông, phân tích vấn đề một cách logic, hiểu biết rộng về thực tế, biết 
vận dụng lý thuyết để áp dụng phân tích các vấn đề thực tế, phản biện và chấp 
nhận các ý kiến khác biệt Đó là những kĩ năng cần có để một cá nhân thành 
công trong cuộc sống và đây cũng chính là mục đích lớn mà phương pháp dạy học 
này hướng tới. 
Tóm lại: Để có được tiết dạy hay, bổ ích và thực tiễn còn phụ thuộc vào nhiều 
yếu tố, nội dung bài học là yếu tố cốt lõi để có được bài giảng thành công. Nhưng 
nếu chỉ chăm chú đến yếu tố của nội dung bài học thôi chưa đủ, học sinh của ngày 
hôn nay không chỉ muốn nghe và tiếp nhận kiến thức một chiều từ giáo viên, mà 
còn muốn được tham gia vào bài học, muốn được bày tỏ quan điểm, chia sẻ những 
vướng mắc cần tháo gỡ. Dù muốn hay không, nguyện vọng, mong muốn của học 
sinh phải được tính đến như một thước đo cho sự thành công của giáo viên bởi suy 
cho cùng bài giảng chỉ hay khi những kiến thức giáo viên truyền tải, gần gũi và có 
thể được áp dụng vào thực tiễn. 
Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng 
dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT 
GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 19 
Đơn vị: Trường THPT Sông Ray 
IV. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 
 1. Kết luận 
 Hiện nay, với chủ trương đổi mới phương pháp dạy và học, “ lấy học sinh làm 
trung tâm” dưới sự tổ chức, hướng dẫn của giáo viên nhằm phát huy tư duy độc 
lập, sáng tạo của học sinh đã trở thành một đòi hỏi, yêu cầu đối với mỗi giáo viên 
trong quá trình giảng dạy. Giáo viên phải sử dụng nhiều phương pháp dạy học, có 
như thế mới phát huy được tính tích cực học, khả năng ham thích học tập và tìm 
hiểu ở học sinh. 
Với phương pháp thảo luận nhóm sẽ giúp cho học sinh hiểu bài dễ dàng, khắc 
sâu kiến thức hơn và có thể vận dụng những hiểu biết vào cuộc sống hàng ngày. 
Phân biệt được đâu lá đúng, đâu là sai, cái gì là tiến bộ, cái gì là lạc hậu để nâng 
cao nhận thức khoa học, phát triển nhân cách và rèn luyện phẩm chất đạo đức, 
tránh được tình trạng học một cách thụ động, học vẹt và e ngại khi học môn này. 
Từ đó có thể khẳng định, dạy học theo phương pháp thảo luận nhóm là một 
hình thức khoa học về việc dạy cách học, học cách học. Phương pháp này không 
tốn kém nhiều về vật chất mà còn có ý nghĩa sư phạm rất lớn, vì nó sinh động, cụ 
thể, thực tế, đồng thời giúp giáo viên kịp thời phát hiện được những chỗ mạnh, 
chỗ yếu của học sinh để điều chỉnh, khích lệ. Học sinh sẽ năng động và dạn dĩ hơn 
dần dần sẽ nâng mình lên trong nhận thức và hành động sáng tạo. Phương pháp 
này còn giúp học sinh cải thiện các kĩ năng sống và làm việc như: Hợp tác theo 
nhóm gắn kết với độc lập, suy nghĩ, tìm ra lối thoát và vượt lên chính mình bằng 
mọi cách sáng tạo. 
  Phương pháp dạy học môn Giáo dục công dân rất phong phú, đa dạng, bao 
gồm cả phương pháp truyền thống và phương pháp hiện đại. Mỗi phương pháp 
đều có mặt mạnh và hạn chế riêng, phù hợp với từng loại bài riêng và từng tiết dạy. 
Vì vậy, giáo viên không nên quá lạm dụng hoặc phủ định hoàn toàn một phương 
pháp dạy học nào. Điều quan trọng là cần phải lựa chọn và sử dụng kết hợp các 
phương pháp một cách hợp lý. 
Song việc xác định phương pháp dạy học trong mỗi bài cần căn cứ vào năng 
lực của giáo viên, đặc điểm đối tượng học sinh, tình hình cụ thể của từng lớp, 
dung lượng kiến thức và thời lượng mỗi bài mà giáo viên có thể áp dụng các 
phương pháp dạy học tích cực thích hợp, tránh hiện tượng cứng nhắc, máy móc để 
giờ lên lớp có được những hiệu quả cao nhất. Tuy nhiên, để phát huy tính tích cực 
học tập của học sinh, giáo viên nên sử dụng các phương pháp dạy học tích cực phù 
hợp với bộ môn. 
Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng 
dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT 
GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 20 
Đơn vị: Trường THPT Sông Ray 
2. Đề xuất, khuyến nghị 
 - Đối với bản thân sẽ tự nhân rộng đề tài này cho các lớp mình dạy. 
 - Đối với tổ chuyên môn có thể phổ biến đề tài này cho các giáo viên trong tổ 
áp dụng. 
 - Đối với trường THPT: 
 + Nên tạo điều kiện về thời gian, kinh phí, khuyến khích giáo viên có thể tự 
làm đồ dùng dạy học phục vụ cho bộ môn. 
 + Đầu tư thêm về cơ sở vật chất, tạo điều kiện về phương tiện dạy học có 
liên quan đến giảng dạy theo phương pháp dạy học tích cực. 
 + Để hình thành kĩ năng thảo luận nhóm cho học sinh được tiến hành một 
cách thuận lợi, nhà trường cần xem xét giảm sĩ số học sinh trong một lớp học 
(khoảng 30 - 35 học sinh), bởi lớp học mà quá đông học sinh thì hiệu xuất học tập 
và giảng dạy sẽ giảm. 
 - Đối với giáo viên: 
 + Cần trau dồi chuyên môn, học hỏi kinh nghiệm để sử dụng phương pháp 
dạy học thảo luận nhóm một cách hiệu quả nhất. Để hình thành kĩ năng thảo luận 
nhóm cho học sinh, giáo viên cần có sự đầu tư về nội dung, chuẩn bị thật chu đáo 
về mặt phương pháp và phương tiện giáo dục. 
 + Tiếp tục thiết kế các bài giảng theo phương pháp dạy học thảo luận nhóm để 
có thể triển khai áp dụng cho việc giảng dạy trong môn giáo dục công dân. 
 Trên đây là một số kinh nghiệm và những ý kiến đóng góp nhỏ mà bản thân 
tôi đã đúc kết được trong quá trình giảng dạy với mong muốn quý thầy cô có thể 
sử dụng phương pháp dạy học thảo luận nhóm một cách dễ dàng, hiệu quả, chất 
lượng hơn và học sinh có thể tiếp thu bài học tốt hơn, có khả năng tự rèn luyện và 
hoàn thiện bản thân qua các kiến thức đã học được. 
 Để hoàn thành tốt một đề tài và mang tính hiệu quả cao không phải là một 
việc dễ dàng. Chính vì vậy, có thể sẽ còn những thiếu sót, tôi rất mong nhận được 
những ý kiến trao đổi, góp ý, bổ sung của quý thầy cô để tôi có thêm những kinh 
nghiệm quý báu và hoàn thiện hơn về phương pháp giảng dạy của mình. 
 Tôi xin chân thành cảm ơn! 
 Cẩm Mỹ, Ngày 14 tháng 05 năm 2012 
 Giáo viên thực hiện 
 Lại Thị Ngọc Xuyến 
Đề tài: Một số kinh nghiệm khi sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong giảng 
dạy môn Giáo dục công dân bậc THPT 
GVTH: Lại Thị Ngọc Xuyến Trang 21 
Đơn vị: Trường THPT Sông Ray 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Nguyễn Cảnh Toàn (2001). Tuyển tập các tác phẩm bàn về giáo dục Việt 
Nam. NXB Giáo dục. 
2. Nguyễn Kỳ (1995). Phương pháp giáo dục tích cực lấy người học làm trung 
tâm. NXB Quốc Gia Hà Nội. 
3. Nguyễn An (1996). Lý luận dạy học. NXB Giáo dục. 
4. Phan Long (2004). Giáo trình môn phương pháp giảng dạy. Trường Đại học 
Sư Phạm TPHCM. 
5. Trần Bá Hoành (2003). Dạy học lấy người học làm trung tâm - Nguồn gốc, 
bản chất, đặc điểm. Tạp chí Thông Tin Khoa Học Giáo dục, số 96, trang 1. 
6. Nguyễn Thùy Vân (2006). Phương pháp dạy học tình huống trong công tác 
đào tạo và bồi dưỡng giáo viên. Tạp chí Giáo dục, số 152, trang 18. 
7. Sách giáo khoa, sách giáo viên GDCD – 10,11 (2006). NXB Giáo dục. 
8. Hướng dẫn thực hiện chương trình, sách giáo khoa lớp 10, 11, 12. NXB 
Giáo dục. 

File đính kèm:

  • pdfmot_so_kinh_nghiem_khi_su_dung_phuong_phap_thao_luan_nhom_trong_giang_day_mon_giao_duc_cong_dan_bac.pdf
Sáng Kiến Liên Quan