Đề tài Một số đề xuất nhằm gây hứng thú tập luyện thể dục thể thao cho học sinh THPT

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
TRƯỜNG THPT BỈM SƠN
***************
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“MỘT SỐ ĐỀ XUẤT NHẰM GÂY HỨNG THÚ 
TẬP LUYỆN THỂ DỤC THỂ THAO CHO HỌC SINH THPT”
Người thực hiện: Mai Văn Nho
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác:
SKKN thuộc lĩnh vực (môn): Thể dục
THANH HÓA NĂM 2013
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
MỘT SỐ ĐỀ XUẤT NHẰM GÂY HỨNG THÚ TẬP LUYỆN THỂ DỤC THỂ THAO CHO HỌC SINH THPT
A-ĐẶT VẤN ĐỀ 
Chúng ta thường nghĩ rằng, tập luyện thể dục thể thao (TDTT) đơn giản chỉ là để thư giãn và rèn luyện cơ bắp, tuy nhiên, thực tế cho thấy luyện tập TDTT còn có nhiều lợi ích khác nữa. Vì chưa biết đến tác dụng của việc tập luyện TDTT nên nhiều người chưa coi trọng việc tập luyện TDTT. Tâm lí ngại luyện tập TDTT cũng tồn tại ở một bộ phận không nhỏ ở học sinh THPT. Cái quý nhất của mỗi con người là sức khỏe và trí tuệ. Có sức khỏe tốt sẽ tạo điều kiện cho trí tuệ phát triển được tốt hơn và ngược lại. TDTT giúp học sinh có được sức khỏe tốt, từ đó, có thể học tập tốt và tham gia các hoạt động ở nhà trường đạt hiệu quả cao hơn. TDTT góp phần nâng cao chất lượng giáo dục giúp các em có một nếp sống lành mạnh vui tươi, học tập và làm việc khoa học, trở thành con người có ích cho xã hội. 
Ở học sinh phổ thông, tâm sinh lý của các em đang có nhiều thay đổi lớn, tính vui tươi, hồn nhiên, hiếu động là không thể thiếu được trong các em. Vì vậy, trong môn thể dục không nên theo khuynh hướng thể dục đơn thuần, máy móc, gây cho các em sự mệt mỏi, căng thẳng, nhàm chán, dẫn đến phản tác dụng rèn luyện mà phải kích thích, tác động đến hoạt động toàn diện cả về mặt tâm sinh lý ở các em, tạo nên sự hứng thú, giúp các em ham thích, tập luyện tốt hơn.
Ngoài ra, trong năm học vừa qua, việc không tính điểm môn thể dục cho tổng kết chung nếu trong quá trình giảng dạy không chịu đầu tư, giảng dạy đơn điệu, phương pháp giảng dạy không đổi mới sẽ dẫn tới sự nhàm chán cho các em. Vậy phải làm thế nào để gây hứng thú tập luyện thể dục thể thao cho học sinh? Một câu hỏi đang đặt ra là cần một lời giải đáp hợp lý. Với những yêu cầu cấp bách trên, tôi quyết định lựa chọn đề tài: “Một số đề xuất nhằm gây hứng thú tập luyện Thể dục thể thao cho học sinh THPT”
B - GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
I. Mục đích, yêu cầu giới hạn đề tài:
+ Tạo cho các em sự say mê, hứng thú trong môn học.
+ Giúp các em rèn luyện thân thể tốt, có sức khoẻ đảm bảo trong việc học tập.
+ Sử dụng phương pháp phù hợp với lứa tuổi các em đảm bảo tính vừa sức, hấp dẫn.
II. Đối tượng phạm vi nghiên cứu:
+ Học sinh trung học phổ thông
+ Rèn luyện thân thể trong nhà trường và luyện tập ở nhà.
III. Phương pháp nghiên cứu:
+ Kích thích các em ham thích học môn thể dục.
+ Sử dụng tranh ảnh, các dụng cụ học tập: Tranh các loại, bóng (các loại bóng), Cầu đá (các loại cầu), dây nhảymang tính hấp dẫn.
+ Phương pháp sử dụng “trò chơi”.
+ Phương pháp thi đua khen thưởng các thành tích trong thể dục thể thao
IV. Nội dung nghiên cứu : 
Trong môn thể dục, để có một tiết học đạt kết quả cao, tạo cho các em niềm say mê, hứng thú trong học tập, tập luyện, nắm vững được nội dung bài học, giáo viên cần thực hiện 2 bước:
Bước 1: Trước tiết học và nội dung môn học, giáo viên cần nêu những tác dụng và lợi ích của việc học và luyện tập môn học. Giáo viên phải nêu được môn học đó có ảnh hưởng tới các em như thế nào trong việc nâng cao sức khỏe và có thể hướng tới những định hướng tích cực lâu dài trong tương lai.	
Bước 2: Giáo viên cần nghiên cứu kỹ nội dung bài dạy. Giáo viên phải tập làm mẫu từng động tác, thao tác nhuần nhuyễn, phân tích rõ ràng từng chi tiết, yếu lĩnh kỹ thuật động tác trước khi lên lớp để học sinh hiểu và nắm bắt ngay.
Khi làm mẫu thì động tác phải đạt yêu cầu chính xác, đẹp, đúng kỹ thuật. Vì những động tác ban đầu dễ gây ấn tượng với các em. Đối với giáo viên không chuyên, giáo viên có tuổi, giáo viên không có khả năng làm mẫu thì nên cho học sinh quan sát kỹ tranh ảnh, xem phim hoặc có thể bồi dưỡng cán sự, chọn những em có năng khiếu tốt về mặt này để làm mẫu thay cho giáo viên khi giảng dạy động tác mới.
Khi giảng giải phân tích kỹ thuật động tác nên ngắn gọn, chính xác, xúc tích dễ hiểu. Ngoài trời có thể sử dụng tranh ảnh, biểu đồ để minh hoạ làm tăng sự chú ý trong các em.
Do đặc điểm của môn học, khi kiểm tra bài cũ, giáo viên nên cho các em điểm cao khi trả lời đúng nhằm khuyến khích, gây hứng thú cho các em trước khi vào phần cơ bản. Và một điều cũng không kém phần quan trọng khi nhận lớp là ngoài vẻ nghiệm nghị, giáo viên cũng cần phải toát lên vẻ thân thiện vui tươi, tạo sự gần gũi cho các em.
Trong tiết học thể dục không nhất thiết phải tuân theo qui định khuôn khổ mà phải luôn luôn thay đổi thêm vào một số tình tiết mới dễ gây hứng thú cho học sinh. Như thông qua một số biện pháp trò chơi, thi đua khen thưởng, tăng độ khó. Vv
*Thí dụ minh hoạ:
- Luyện tập chạy cự li ngắn nhất thiết phải có đầy đủ dụng cụ như bàn đạp, còi, cò, dây đích, tranh ảnh (vấn đề này lâu nay theo tôi được biết rất nhiều nơi chỉ học mang tính giới thiệu và học “chay”.
- Luyện tập bật nhảy và có thể kết hợp tổ chức trò chơi.
- Học các môn bóng nhất thiết phải trang bị đủ số lượng bóng để tất cả các em có thể luyện tập tránh tình trạng chờ đợi quá lâu đến lượt mình dễ gây nhàm chán.
Trong quá trình dạy học, nếu các em có dấu hiệu mệt mỏi giáo viên cần thay đổi nội dung để tạo lại sự hứng thú, lấy lại tâm lý trạng thái vui tươi, có thể cho chơi một số trò chơi nhỏ hay kể một câu chuyện ngắn gọn về tinh thần luyện tập thể thao, vv 
Dụng cụ học tập rất quan trọng, nên áp dụng triệt để vì nó dễ tạo nên hưng phấn. Cho nên mỗi nội dung, mỗi tiết học, giáo viên nên thay đổi dụng cụ như : Bóng đá, bóng chuyền, cầu lông hay các vật dụng khác mang màu sắc áp dụng trong bài học và trò chơi, sẽ tác động vào mắt các em gây sự hứng thú hấp dẫn trong tập luyện.
Trong suốt tiết học, giáo viên cũng nên dùng phương pháp thi đua khen thưởng để động viên các em, mỗi một nội dung cho các tổ thi đua với nhau, giáo viên nhận xét khen thưởng sẽ tạo nên sự tranh đua, gắng sức tập luyện. Nói một cách cầu kỳ, ở tâm lý học sinh chỉ cần động viên khen ngợi một điều gì đó là các em sẽ thích thú ngay.
Để tìm hiểu tình hình học sinh một cách toàn diện, trong mỗi lớp học, tìm hiểu khả năng vận động của các em, có sức khoẻ tốt, có sức khoẻ yếu, hay bệnh tậtĐể có hình thức bồi dưỡng tập luyện khác nhau.
Đối với học sinh yếu, khuyết tật, không để các em nghỉ, mà giáo viên phải tổ chức riêng cho các em tập với cường độ nhẹ hoặc cho các bạn có sức khoẻ tốt giúp đỡ các bạn yếu, giáo viên nên động viên khích lệ các em này. Tạo điều kiện cho các em, chẳng hạn cho các em này làm trọng tài trong các trò chơi, các hoạt động thi đua hoặc áp dụng phương pháp tập luyện bằng cách “ phục hồi chức năng” với hình thức nhẹ nhàng, nội dung phù hợp để các em này được hoạt động, tạo cho các em một tinh thần thoả mái, vui vẻ phấn khởi tập luyện nâng cao sức khoẻ cùng các bạn.
Nói chung chương trình dạy thể dục trong trường THPT rất đa dạng, phong phú nhưng tuỳ theo một mức độ khác nhau. Chúng ta nghiên cứu trong mỗi tiết dạy tạo mọi điều kiện, sử dụng phương pháp phù hợp với lứa tuổi các em, đảm bảo tính vừa sức, hấp dẫn, tạo nên sự hưng phấn, kích thích các em say mê luyện tập, nâng cao sức khoẻ đảm bảo việc học tập.
V. Áp dụng thực tiễn:
Theo kết quả khảo sát, nhìn chung đội ngũ cán bộ giáo viên giảng dạy môn thể dục của trường tương đối đầy đủ, có trình độ chuyên môn vững vàng, trình độ đại học, thời gian công tác lâu năm đã đúc kết được nhiều kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy, đó là vấn đề thuận lợi cho quá trình hướng dẫn, giúp đỡ học sinh tập luyện. Điều kiện cơ sở vật chất đối với môn học thể dục là rất cần thiết. Trong quá tình tìm hiểu, chúng tôi đã tiến hành khảo sát, thống kê, phân loại ban đầu thì thấy cơ sở vật chât hiện có phục vụ cho công tác giảng dạy và học môn thể dục ở mức tương đối đầy đủ. Nhưng thực tế thì điều kiện cơ sở vật chất của trường hiện nay chỉ áp dụng được vào những tiết chính khoá, chưa khai thác áp dụng nhiều cho những tiết ngoại khoá.
*Áp dụng các phương pháp trên vào giảng dạy thể dục trường:
Sau thời gian áp dụng phương pháp trên chúng tôi thấy rất thuận tiện trong việc soạn giảng cũng như về thực tế nội dung tiết học đa số các em có tiến bộ nhiều trong môn học, cụ thể là học sinh tất cả các khối rất ham thích luyện tập, thường trông đến tiết học thể dục, chất lượng tăng lên rõ rệt qua từng giai đoạn, kể cả học sinh sức khoẻ yếu, các em đã nắm kỹ nội dung chương trình, tuy không đòi hỏi mức độ cao ở các em song cũng đủ đảm bảo tốt về mặt sức khoẻ, tinh thần ý thức, tổ chức kỷ luật, là cơ sở để các em bước vào lớp kế tiếp với bản lĩnh tự tin hơn, tiến xa hơn.
VI- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của GDTC:
*Giải pháp về giáo viên thể dục:
- Khi cho học sinh luyện tập, phải đảm bảo được vấn đề an toàn tuyệt đối.
- Phải nắm được tình hình sức khỏe học sinh để đưa ra khối lượng và bài tập phù hợp.
- Giáo viên phải thường xuyên học tập, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ nghiệp vụ để đáp ứng yêu cầu của tiến trình giảng dạy, nâng cao chất lượng dạy học của bộ môn, phải dự giờ trao đổi kinh nghiệm, tham khảo các bài giảng mẫu để rút kinh nghiệm nâng cao nghiệp vụ sư phạm. Giáo viên luôn tìm tòi những phương dạy học phù hợp với điều kiện thực tiễn, không áp đặt, không máy móc
- Nhà trường thường xuyên tạo điều kiện cho giáo viên đi học các lớp bồi dưỡng chuyên môn để nâng cao nghiệp vụ giảng dạy, phục vụ tốt cho công tác chăm lo sức khoẻ học sinh.
* Giải pháp về cơ sở vật chất: 
Để đảm bảo công tác GDTC cho học sinh đòi hỏi phải tăng cường các thiết bị dụng cụ phục vụ cho việc giảng dạy của thầy cô và của việc tập luyện của trò theo hướng:
- Mỗi năm nhà trường phải mua sắn thêm một số thiết bị dụng cụ như: mua thên đệm nhảy cao để thay thế các nệm xuống cấp, không an toàn khi tập luyện.
- Mỗi năm nhà trường cùng thầy cô, học sinh tự làm thêm một số thiết bị dụng cụ như:cờ, hố cát, sân bóng...góp phần làm giàu thêm cơ sở vật chất của nhà trường phục vụ tốt cho công tácGDTC cho học sinh.
- Thường xuyên cải tạo và nâng cấp các sân tập
- Tiến tới phải được bố trí sử dụng nhà đa năng nhiều hơn nữa đảm bảo tập luyện khi thời thiết không thuận lợi.
C. KẾT LUẬN :
Tóm lại việc học môn thể dục trong nhà trường phổ thông là một động lực quan trọng để góp phần hoàn thiện về mặt thể chất ngoài ra còn có tác dụng tích cực thúc đẩy các mặt giáo dục khác phát triển.Vì vậy mỗi giáo viên chúng ta phải trao dồi kiến thức, tự hoàn thiện mình, luôn trăn trở tìm ra những phương pháp soạn giảng, tập luyện phù hợp khắc phục những khó khăn để đưa chất lượng GDTC ngày càng phát triển. Đào tạo cho xã hội thế hệ tương lai là những con người toàn diện có sức khoẻ dồi dào, có thể lực cường tráng,dũng khí kiên cường để tiếp túc sự nghiệp cách mạng của Đảng và sống cuộc sống vui tươi lành mạnh.
Đề tài này đã hoàn thành nhưng không thể tránh khỏi hạn chế thiếu sót, mong các bạn đồng nghiệp và Ban giám khảo đóng góp ý kiến, bổ sung để tôi có thêm các biện pháp mới hay hơn, sát thực hơn với thực tiễn địa phương và từng đối tượng học sinh, để góp phần xây dựng con người phát triển một cách toàn diện.
XÁC NHẬN CỦA 
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Thanh Hóa, ngày 01 tháng 05 năm 2013
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác.
Mai Văn Nho