Sáng kiến kinh nghiệm Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh, ứng dụng để giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học

PHẦN I - ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Lí do chọn đề tài

Trong những năm gần đây, BGD &ĐT đã đề ra đổi mới cách dạy, cách

học cách đánh giá chất lượng dạy và học. Đó là việc chuyển từ hình thức thi từ

tự luận sang hình thức trắc nghiệm. Việc giải quyết các câu hỏi trắc nghiệm

trong một khoảng thời gian ngắn không phải l à vấn đề đơn giản, nó đòi hỏi

nhiều yếu tố, tâm lý, kiến thức, kỹ năng, kỷ xảo và phản xạ nhanh của các em

học sinh. Một thực tế hiện nay là thi kiểu nào thì dạy theo kiểu đó. Do vậy

những bài tập hình thành tư duy cho học sinh trước đây vốn được chú trọng thì

nay lại ít được chú ý. Do vậy mặt bằng chung về chiều sâu sẽ giảm, học sinh

không khắc sâu được bản chất, tư duy hóa học để trả lời câu hỏi trắc nghiệm

chính xác và nhanh chóng.

pdf30 trang | Chia sẻ: binhthang88 | Lượt xem: 2187 | Lượt tải: 1Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh, ứng dụng để giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
uá trình oxi hóa
 Fe - 3e  Fe3+(1)
56
a 3
56
a
M - ne  Mn+ (2)
b
M
.n b
M
Quá trình khử:
O2 + 4e  2O2-(3)
32
hhm m
8
hhm m
x. NO3- + (5x-2y)e  NxOy (4)
x. c (5x-2y). c c
Đặt (5x-2y). c = u(mol) trong đó c là số (mol) của NxOy
Áp dụng định luật bảo toàn e vào (1,2,3,4) ta có:
3 .
56 8
hhm ma n b u
M
   (5)
Từ (5) ta suy ra:
3 . 56 . 7. . 7 . 56 .hha M n b m M m M M u    (6)
Kết hợp với giả thiết a + b = m(7)
Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh
ứng dụng giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học
Giáo viên: Nguyễn Ái Nhân giáo viên hóa Trường PTTH Lê Doãn Nhã
17
Từ đây nếu bài toán cho biết số gam chất M hay số (mol) chất M th ì ta sẽ tính
được giá trị
Từ (7) suy ra a = m-b thay giá tị này vào (6)
Ta tính được biểu thức m: 5,6 .0,7 5,6 0,3hh
n b
m m u b
M
   
Trong đó:
M: là khối lượng (mol) của kim loại M .
n: là hóa trị của kim loại M.
b: là khối lượng của kim loại M
u: là số (mol) e trao đổi.
c: là số (mol) NxOy
x: là hệ số chuyển hóa
Khối lượng muối nitorat tạo thành là: M(NO3)n và Fe(NO3)3
( ).242
.( 62 )
56muoi
b m b
m M n
M
  
Khối lượng HNO3 là: 3. 3.( )[( ) . ].6356
b m b
x c
M
 
Ví dụ 1.5.
Cho m gam hỗn hợp A gồm Fe và Al trong đó Al có khối lượng bằng
2,7 gam. Nung A trong không khí một thời gian thì thu được hỗn hợp B gồm
Fe dư Al dư, Al2O3 và các oxit Fe có khối lượng bằng 18, 7 gam. Cho B tác
dung với HNO3 thì thu được 2,24 lít khí NO (đktc) duy nhất . Hãy tính giá trị
m.
Hướng dẫn giải:
Áp dụng hệ quả trên ta có:
5,6 .0,7 5,6 0,3hh
n b
m m u b
M
   
5,6.3.2,70,7.18,7 5,6.0,3 0,3.2,7 13,9
27
m      g
Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh
ứng dụng giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học
Giáo viên: Nguyễn Ái Nhân giáo viên hóa Trường PTTH Lê Doãn Nhã
18
Dạng 2. Bài toán về CO khử các oxit của Sắt. Sản phẩm tạo thành cho tác
dụng với tác nhân oxi hóa mạnh
Ví dụ 2. 1.
 Cho một luồng khí CO đi qua ống sứ đựng m gam Fe 2O3 nung nóng thì
thu được 6,72 gam hỗn hợp A gồm bốn chất rắn khác nhau. Hòa tan A trong
HNO3 thì thu được 0,448 lít khí B duy nhất có tỷ khối h ơi so với H2 bằng 15(
sản phẩm khử duy nhất) .
a. Giá trị m là:
A. 5,56g B. 8, 20g
C. 7,20g D. 8, 72g
b. Khối lượng HNO3 tham gia phản ứng là:
A. 17,01g B. 5,04g
C. 22,05g D. 18,27g
Hướng dẫn giải:
Bước 1:
Công việc của giáo viên là:
Phân tích vai trò của CO trong các phản ứng hóa học trên
Phân tích số oxi hóa của Fe trước và sau phản ứng.
Thiết lập phương trình toán học giữa số mol e nhường và nhận.
Thiết lập phương đại số dựa vào định luật bảo toàn khối lượng
Nhận xét trong phản ứng CO khử oixt sắt th ì số mol CO tham gia phản ứng
luôn bằng số mol CO2 tạo thành. Số oxi hóa của Fe trước khi CO khử và sau
khi tác dụng với HNO3 đều là +3.
Khí B có tỷ khối hơi so với H2 bằng 15 vậy B là khí NO.
Quá trình oxi hóa
Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh
ứng dụng giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học
Giáo viên: Nguyễn Ái Nhân giáo viên hóa Trường PTTH Lê Doãn Nhã
19
C2+ (CO) - 2e C4+(CO2)(1)
 x 2x x
Quá trình khử:
NO3- + 3e + 4 H+ NO + 2H2O (2)
 0,06 0,08 0,02
Áp dụng định luật bảo toàn e cho (1,2) ta có: 2x = 0,06 vậy x = 0,03(mol)
Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có:
2
C O A C O
m m m m  
28. 0,03 + m = 6,72 + 44. 0,03
Vậy m = 7,2( gam) Chọn C.
Bước 2:
Nhận xét với câu b.
Các học sinh thường mắc một trong các sai sót sau:
Nếu coi 7,2 gam Fe2O3 tác dụng với HNO3 thì sẽ có phương trình sau
2 3 3 3 3 26 2 ( ) 3 (3)
0,045 0,27
Fe O HNO Fe NO H O  
Vậy khối lượng HNO3 là 0,27. 63=17,01g chọn A. (Sai)
Nếu học sinh coi số mol HNO3 bằng số mol H+theo phương trình (2) thì khối
lượng HNO3 là 0,08. 63= 5,04g Chọn B (Sai)
Nếu học sinh coi HNO3 bằng 0,27mol ở (3) cộng với 0,08 ở (2)
 Thì số mol HNO3 là 0,27+0,08 = 0,35mol
suy ra khối lượng HNO3 là 0,35. 63= 22,05g
chọn C( Sai)
Nếu học sinh thiết lập hệ phương trình bao gồm các oxits và Fe dư tác dụng
với HNO3 thì rất khó khăn trong giải toán . Vì vậy giáo viên có thể nêu câu
hỏi : Bài tập này so với bài tập 1 và bài tập của đề thi đại học khối A năm
2009 có gì giống và khác nhau để từ đó học sinh đưa ra cách giải nhanh.
Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh
ứng dụng giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học
Giáo viên: Nguyễn Ái Nhân giáo viên hóa Trường PTTH Lê Doãn Nhã
20
Thực chất ta có thể coi bài tập này như sau:
Để m gam phoi bào sắt ngoài không khí sau một thời gian biến thành
hỗn hợp B có khối lượng 6,72 gam gồm Fe và các oxit FeO, Fe3O4, Fe2O3.
Hòa tan A trong HNO3 thì thu được 0,448 lít khí B duy nhất có tỷ khối h ơi so
với H2 bằng 15( sản phẩm khử duy nhất).
Tính khối lượng HNO3 đã tham gia phản ứng.
Đến đây ta có thể áp dụng công thức vừa chứng minh đ ược ở trên:
0,7. 5,6. 0,7.6,72 5,6.0,06 5,04hhm m n g    
3
3. 3.5, 463.( 0,02) 63.( 0,02) 18, 27
56 56HNO
m
m g    
Bước 3:
 Cho một luồng khí CO đi qua ống sứ đựng m gam Fe 2O3 nung nóng
thì thu được 1m gam hỗn hợp A gồm các chất rắn khác nhau . Hòa tan A trong
HNO3 thì thu được V lít khí B (NxOy) duy nhất. Tính giá trị m
Công việc của giáo viên là:
Phân tích vai trò của CO trong các phản ứng hóa học tr ên
Phân tích số oxi hóa của Fe trước và sau phản ứng.
Thiết lập phương trình toán học giữa số mol e nhường và nhận.
Thiết lập phương đại số dựa vào định luật bảo toàn khối lượng
Hướng dẫn học sinh tìm biểu thức toán học cuối cùng để tính giá trị m
Quá trình oxi hóa
C2+ (CO) - 2e C4+(CO2) (1)
 a 2a a
Quá trình khử:
NO3- + (5x-2y)e NxOy (2)
 b (5x-2y)b b
Áp dụng định luật bảo toàn e cho (1,2) ta có: 2a = (5x-2y)b
Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh
ứng dụng giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học
Giáo viên: Nguyễn Ái Nhân giáo viên hóa Trường PTTH Lê Doãn Nhã
21
vậy (5 2 )
2
x y b
a

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có:
2
CO A CO
m m m m  
28. a + m = 1m + 44. am = 1m + 16a ( trong đó a là: 12 số (mol) e trao đổi)
Công thức giải nhanh cho các dạng toán n ày:
( )8.hh e tdm m n  trong đó:
hhm là khối lượng của các oxit
( )e tdn là số mol e trao đổi.
Ta có thể thay tác nhân oxi hóa bằng H 2SO4 cũng tương tự
Bước 4:
 Cho một luồng khí CO đi qua ống sứ đựng m gam Fe 2O3 nung nóng
thì thu được 8,2 gam hỗn hợp A gồm các chất rắn khác nhau . Hòa tan A trong
HNO3 thì thu được 2,24 lít khí B (N2O) sản phẩm khử duy nhất. Tính giá trị m
Hướng dẫn giải
Giáo viên hướng dẫn học sinh áp dụng hệ quả ở tr ên để học sinh áp dụng.
Áp dụng hệ quả vừa chứng minh được ở trên
3 2 22 8 10 5
0,2 0,8 0,1
NO e H N O H O    
( )8. 8, 2 8.0,8 14,6hh e tdm m n g     .
Ví dụ
Cho một luồng khí CO đi qua ống sứ đựng m gam Fe2O3 nung nóng thì
thu được 15 gam hỗn hợp A gồm các chất rắn khác nhau. H òa tan A trong
HNO3 thì thu được 2,24 lít hổn hợp khí B gồm (N2O) và NO có tỉ lệ mol như
nhau (sản phẩm khử duy nhất). Tính giá trị m
Áp dụng hệ quả vừa chứng minh được ở trên
Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh
ứng dụng giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học
Giáo viên: Nguyễn Ái Nhân giáo viên hóa Trường PTTH Lê Doãn Nhã
22
3 2 2
3 2
2 8 10 5
0,1 0,4 0,05
3 4 2
0,05 0,15 0,05
NO e H N O H O
NO e H NO H O
 
 
   
   
( )8. 15 8.0,55 19, 4hh e tdm m n g     .
Dạng 3. Bài toán về CO khử các oxit. Sản phẩm tạo thành cho tác dụng
với nước vôi trong.
Ví dụ 3.1.
Thổi một luồng khí CO dư đi qua ống đựng hỗn hợp 2 oxit Fe2O3 và CuO
nung nóng đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 2,32 g hỗn hợp
kim loại. Khí thoát ra được đưa vào bình đựng dung dịch Ca(OH)2 dư thấy
có 5g kết tủa trắng. Khối lượng hỗn hợp 2 oxit kim loại ban đầu l à:
A .3,12g B. 3,21g C .4,0g D. 4,2g
Bước 1:
Hướng dẫn giải:
Công việc của giáo viên là:
Phân tích vai trò của CO trong các phản ứng hóa học tr ên
Phân tích số mol CO và số mol CO2 tạo thành có mối quan hệ như thế nào?
Hướng dẫn học sinh áp dụng định luật bảo to àn khối lượng để thiết lập đại
lượng cần tính.
CO lấy oxi trong oxit  CO2 ( Số mol CO phản ứng bằng số mol CO 2
tạo thành)
2 2 3 2( )
0,05 0,05
CO Ca OH CaCO H O   
nO(trong oxit) = nCO = 2 3CO CaCOn n 0,05(mol) 
 moxit = mKL + moxi trong oxit = 2,32 + 0,05 x 16 = 3,12 (g)
Vậy đáp án ( A ) đúng
Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh
ứng dụng giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học
Giáo viên: Nguyễn Ái Nhân giáo viên hóa Trường PTTH Lê Doãn Nhã
23
Bước 2:
Nhận xét: Sau khi kết thúc bài toán này: Giáo viên đưa ra câu hỏi.
Khí CO chỉ khử được các oxit từ oxit của kim loại n ào trong dãy điện hóa ?
Nếu thay các một oxit bằng các oxits từ Al 2O3 trở về trước trong dãy điện hóa
thì kết quả giải bài tập có thay đổi không?
Để từ đó chúng ta xây dựng bài tập khái quát hóa cho dạng này.
Bước 3: Khái quát hóa bài tập
Thổi một luồng khí CO dư đi qua ống đựng hỗn hợp gồm n oxit Fe2O3,
Al2O3, CuO ... nung nóng đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được
m1(gam) hỗn hợp chất rắn. Khí thoát ra được đưa vào bình đựng dung dịch
Ca(OH)2 dư thấy có m2(gam) kết tủa trắng. Tính khối lượng của n oxit ban
đầu?
Hướng dẫn giải:
Bản chất của bài toán là: CO sẽ lấy oxi của oxit để tạo ra CO 2
2 (1)CO O CO 
1 2m CO m CO  
Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có:
21 CO CO
m m m m  
Mà
2CO CO
n n nên ta có
21 1
16.CO CO Om m m m m n     mà theo (1) 2O COn n
Vậy ta rút ra biểu thức giải nhanh cho tr ường hợp này là
21
16. COm m n 
Bước 4:
Cho một luồng khí CO đi qua m gam hốn hợp Fe 2O3, CuO và Al2O3
Trong đó số mol của Fe2O3 bằng 2 lần số mol CuO, số mol CuO bằng 2/3 lần
số mol Al2O3 đến dư. Sau phản ứng thu được 15 gam chất rắn và chất khí.
Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh
ứng dụng giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học
Giáo viên: Nguyễn Ái Nhân giáo viên hóa Trường PTTH Lê Doãn Nhã
24
Cho hỗn hợp khí thoát ra tác dụng hết với nước vôi trong dư thì thu được 10
gam kết tủa trắng.Giá trị m là:
A.16,6g B.18,2g
C. 13,4g D.11,8g
Hướng dẫn giải:
2 2 3 2( )
0,1 0,1
CO Ca OH CaCO H O   
Áp dụng hệ quả trên ta có
21
16. 15 0,1.16 16,6( )COm m n g     .Chọn A.
Nhận xét:
Nếu học sinh loay xoay với các điều kiện về số mol của các oxit th ì sẽ mất
nhiều thời gian .
Đáp án B. Nếu học sinh nhầm tính khối lượng oxi bằng 32.
Đáp án C. Nếu học sinh tính nhầm 15-0,1.16 =13,4 sai
Đáp án D. Nếu học sinh nhầm 15- 0,1.32 =11,8. Sai.
Bài tập đưa vào các đại lượng số mol khác nhau và một số oxit như Al2O3
không bị CO khử nhằm mục đích gây nhiễu cho học sinh.
Nhưng áp dụng hệ quả chứng minh ở trên thì cho kết quả chính xác.
Ví dụ 3.2.
Cho một luồng khí CO đi qua m gam hốn hợp Fe 2O3, CuO và Al2O3
Trong đó số mol của Fe2O3 bằng 3 lần số mol CuO, số mol CuO bằng 2 lần
số mol Al2O3. Sau phản ứng thu được 30 gam chất rắn và chất khí. Cho hỗn
hợp khí thoát ra tác dụng hết với v ào 150ml dung dịch Ba(OH)2 1M, sau phản
ứng thu được 19, 7 gam kết tủa.
Giá trị m là
A .31,6g B. 33,2g C .28,4g D. Kết quả khác.
Hướng dẫn giải
Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh
ứng dụng giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học
Giáo viên: Nguyễn Ái Nhân giáo viên hóa Trường PTTH Lê Doãn Nhã
25
Áp dụng hệ quả trên ta có:
21
16. COm m n 
Trường hợp 1: tạo muối trung hòa thì
2 3
19,7 0,1
197CO BaCO
n n mol  
21
16. 30 16.0,1 31,6COm m n g    
Trường hợp 2: tạo hỗn hợp hai muối.
2 2 3 2
2 2 3 2
( )
0,1 0,1 0,1
2 ( ) ( )
0,1 0,05
CO Ba OH BaCO H O
CO Ba OH Ba HCO
   
 
Số mol CO2 bằng 0,2 mol
Áp dụng hệ quả trên ta được
21
16. 30 16.0,3 33, 2COm m n g    
Như vậy có hai giá trị m thỏa mãn điều kiện bài toán.
 Vậy phải chọn D kết quả khác, tức là 31,6g hoặc 33,2g
Nhận xét: Đây là một bài toán lồng ghép giữa CO khử các oxits v à bài
toán CO2 tác dụng với dung dịch Ba(OH)2 cho nên bài toán có hai trường
hợp xẩy ra
Do vây nếu học sinh chỉ làm tạo muối trung hòa sẽ được đáp án A.
Nếu học sinh chọn tạo hai muối sẽ được đáp án B.
Dạng 4. Giải các bài tập đốt cháy.
Ví dụ 4.1.
Chứng minh rằng khi đốt cháy một hidrocac bon m à số mol nước lớn
hơn số mol CO2 thì hidrocacbon đã cho là ankan và số mol của ankan bằng số
mol nước trừ số mol CO2. Từ đó suy ra cách tìm công thức của hidrocacbon .
Hướng dẫn giải
Đặt công thức tổng quát của hidrocacbon l à
2 2 2n n aC H   , số mol của ankan là x mol.
Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh
ứng dụng giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học
Giáo viên: Nguyễn Ái Nhân giáo viên hóa Trường PTTH Lê Doãn Nhã
26
Phương trình đốt cháy là:
2 2 2 2 2 2
3 1( ) ( 1 )
2
( 1 )
n n a
nC H O nCO n a H O
x nx n a x
 
    
 
2 2 2 2
0 ( 1 ) 0H O CO H O COn n n n n a x nx x xa          
(1 ) 0 1x a a    , mà a lớn hơn hoặc bằng 0. Vậy a =0  hidrocacbon đã
cho là ankan.
Vậy
2 2H O CO
x n n  2
2
2 2
CO
CO
H O CO
n
n nx n
n n
    .
Ví dụ 4.2.
Đốt cháy một hidrocacbon A th ì thu được 0,3 mol nước và 0,2 mol CO2.
Công thức của hidrocac bon A là:
A.CH4 B.C2H6 C.C3H8 D.C4H10
Hướng dẫn giải
Áp dụng hệ quả trên ta có:
2
2 2
0,2 2
0,3 0,2
CO
H O CO
n
n
n n
     .Chọn B.C2H6
Ví dụ 4.3.
Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp hai hidrocacbon đồng đẳng kế tiếp
nhau thì thu được 0,3 mol CO2 và 0,5 mol nước.Công thức của hai hidro cac
bon là
A.CH4 và C2H6 B.C2H6 và C3H8
C.C3H6 và C4H8 D.C4H10 và C5H12
Hướng dẫn giải
Vì số mol nước lớn hơn số mol CO2 suy ra hidrocacbon là đồng đẳng của
ankan
Áp dụng hệ quả trên ta có:
Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh
ứng dụng giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học
Giáo viên: Nguyễn Ái Nhân giáo viên hóa Trường PTTH Lê Doãn Nhã
27
2
2 2
0,3 1,5
0,5 0,2
CO
H O CO
n
n
n n
    Hai ankan là CH4 và C2H6. Chọn A.
Nhận xét :
Đến đây giáo viên có thể hỏi học sinh. Ứng dụng công thức tr ên có thể áp
dụng cho trường hợp rượu no đơn chức được không?
Ví dụ 4.4.
Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp hai rượu đơn chức kế tiếp nhau trong dãy
đồng đẳng thì thu được 0,3 mol CO2 và 0,5 mol nước.Công thức của hai rượu
là:
A.CH3OH và C2H5OH B. C2H5OH và C3H7OH
C.C3H7OH và C4H9OH D. C4H9OH và C5H11OH
Áp dụng hệ quả trên ta có:
2
2 2
0,3 1,5
0,5 0,2
CO
H O CO
n
n
n n
    Hai rượu là CH3OH và C2H5OH . Chọn A.
PHẦN III – KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Bài tập trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn có tính phân loại học
sinh khá cao, nhiều đáp án nhiễu. Việc giải nhanh nó không hề đơn giản. Yêu
cầu người dạy và người học tìm tòi, khắc phục những khó khăn để làm tốt bài
tập với khoảng thời gian ngắn nhất.
Trong phạm vi bài viết của mình, tôi cũng mạnh dạn đưa ra một vài
công thức kinh nghiệm giải nhanh một số dạng bài tập trắc nghiệm hóa học
thường hay xuất hiện trong kỳ thi với tần số lớn nhất, nhằm giúp các em học
hứng thú và say mê học hóa, biết cách tư duy và khái quát hóa bài t ập ở dạng
tổng quát. Để từ đó các em tự tìm ra công thức giải nhanh, tránh được các đáp
án nhiễu. Và hoàn thành kết quả chính xác và nhanh chóng. Việc nhớ công
thức thì học sinh phải biết chứng minh để nhớ.
Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh
ứng dụng giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học
Giáo viên: Nguyễn Ái Nhân giáo viên hóa Trường PTTH Lê Doãn Nhã
28
Thời gian thực hiện: Chúng tôi thực hiện phương pháp này trong thời gian học
kì hai của năm học 2008-2009 ở các bài kiểm tra 45 phút và thi học kỳ.
Đối tượng áp dụng: áp dụng được hầu hết các học sinh từ mức trung bình trở
lên.
Kết quả đạt được: Chúng tôi tiến hành giảng dạy phương pháp trên ở hai 2 lớp
khác nhau: Lớp 12A lớp chọn của trường THPT Lê Doãn Nhã. Dạy bình
thường. Kiểm tra đánh giá chất lượng 45 phút. Kết quả cho thấy 25% hoàn
thành được các dạng bài tập trên.
Lớp 12D lớp bình thường. Có sử dụng phương pháp dạy học sinh hình thành
tư duy khái quát hóa. Kết quả cho thấy 85% hoàn thành được các dạng bài tập
trên.
Như vậy phương pháp trên khá tin cậy. Có thể áp dụng rộng rãi ở qui
mô trường phổ thông.
Đề xuất: Giáo viên có thể hướng dẫn học sinh hình thành tư duy khái
quát hóa các dạng bài tập khác, đưa ra các công thức giải nhanh khác. Yêu cầu
học sinh tự chứng minh được công thức, thuộc công thức để áp dụng vào giải
nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học.
Và tôi cũng mong muốn rằng: Tất cả các giáo viên và học sinh chúng ta
tiếp cận công nghệ thông tin sớm, t ìm tòi, say mê, sáng tạo trong cách dạy và
cách học nhằm đưa giáo dục nước nhà đi lên.
Tuy nhiên, chắc chắn bài viết sẽ không thể tránh khỏi thiếu sót;
Kính mong các bạn đồng nghiệp hưởng ứng và góp ý cho tôi.
 Tôi xin chân thành cảm ơn !
Yên Thành, ngày 5 tháng 4 năm 2009
 Người viết
Nguyễn Ái Nhân
Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh
ứng dụng giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học
Giáo viên: Nguyễn Ái Nhân giáo viên hóa Trường PTTH Lê Doãn Nhã
29
TÀI LIỆU THAM KHẢO.
1. Thạc sỹ. Cao Thị Thiên An (2007). Phương pháp giải nhanh bài tập
trắc nghiệm hóa học vô cơ. Nhà XB ĐH QG HN.
2. Đổ Xuân Hưng (2008). Hướng dẫn giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa
học vô cơ và đại cương. Nhà XB ĐH QG HN.
3. Thạc sỹ.Nguyễn Thị Khoa Phượng (2008). Phương pháp giải bài tập
hóa học đại cương – vô cơ. Nhà XB ĐH QG HN.
4. Vũ Anh Tuấn – Phạm Thị Ngọc Hải (2007). Hướng dẫn ôn tập môn
hóa học 2007-2008. Nhà XB GD.
5. Phạm Đình Hiến – Vũ Anh Tuấn – Phạm Thị Ngọc Hải (2008). Hướng
dẫn ôn tập môn hóa học 2008-2009. Nhà XB GD.
6. Cao Cự Giác –Hồ Xuân Thủy –Nguyễn Ái Nhân (2009) hướng dẫn
giải bài tập trắc nghiệm chọn lọc hóa học 10.
7. Tạp chí hóa học và ứng dụng
8. 16 phương pháp và kỹ thuật giải nhanh bài toán hóa học" - NXB Sư
Phạm
9. Website:
 Hoahoc.org
Hình thành tư duy khái quát hóa một số dạng bài tập hóa học cho học sinh
ứng dụng giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học
Giáo viên: Nguyễn Ái Nhân giáo viên hóa Trường PTTH Lê Doãn Nhã
30
MỤC LỤC
.................................................................................................................. Trang
Đặt vấn đề .......................................................................................................1
Lý do chọn đề tài ............................................................................................ 1
Mục đích nghiên cứu ...................................................................................... 1
Đối tượng và phạm vi ..................................................................................... 1
Nội dung .........................................................................................................1
Cơ sở lý luận ...................................................................................................2
Cơ sở thực tiễn ............................................................................................... 2
Các biện pháp thực hiện.................................................................................3
Bài tập mẫu.... ................3
Dạng 1. Bài toán về các oxit của Fe và Fe tác dụng với axit có tính oxi hóa
mạnh (H2SO4, HNO3) .3
Dạng 2. Bài toán về CO khử các oxit của Sắt. Sản phẩm tạo th ành cho tác
dụng với tác nhân oxi hóa mạnh ............................................................... .....17
Dạng 3. Bài toán về CO khử các oxit. Sản phẩm tạo th ành cho tác dụng với
nước vôi trong.......................................................................................... .......21
Dạng 4. Giải các bài tập đốt cháy................................................................ ....24
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ......................................................................26
Tài liệu tham khảo.......................................................................................... 28

File đính kèm:

  • pdfSKKN_Hinh_thanh_tu_duy_khaiquat_hoa_mot_so_dang_bai_tap_hoa_hoc_cho_hoc_sinh_ung_dung_de_giai_nhanhb.pdf
Sáng Kiến Liên Quan